Volgens Emeritus Professor of Financial Economics Tilburg University, Sylvester Eijffinger is de nieuwe pensioenwet onnodig, onwenselijk en onrechtmatig. In de ‘position paper’, die hij geschreven heeft in het kader van de Deskundigenbijeenkomst Wet Toekomst Pensioenen, afgekort WTP, doet hij de aanbeveling om af te zien van het nieuwe stelsel. De WTP is onnodig vanwege de stijging van de kapitaalmarktrente in de eurozone en dus ook in Nederland. De kapitaalmarktrente in de eurozone is door de Europese Centrale Bank (ECB) sinds de financiële crisis in 2008/2009, en als gevolg daarvan de eurocrisis vanaf de “whatever-it-takes” uitspraak, door de ECB in grote mate gemanipuleerd met de opkoopprogramma’s (APP en PEPP) en lange termijn kredietfaciliteiten (LTRO), zodanig dat er geen sprake was van ‘marktrentevorming’ op de Europese en dus Nederlandse kapitaalmarkt. Het kapitaaldekkingsstelsel is door een kunstmatige rekenrente (‘ultimate forward rate’) binnen het Financieel Toetsingskader (FTK) sterk ondergraven. Dat heeft niet alleen geresulteerd in grote vermogensverliezen bij de pensioenfondsen, maar ook tot hoge pensioenverplichtingen en een lage dekkingsgraad bij alle fondsen. Inmiddels is de kapitaalmarktrente door de hoge inflatie(verwachtingen) sterk gestegen en is een fundamentele herziening van het Nederlandse pensioenstelsel (WTP) onnodig, aldus Eijffinger.
Lees meer…

Geert Haisma

Verleden maand (januari) heeft het World Economic Forum de nieuwe Global Risk lijst 2023 gepubliceerd. Elk jaar zijn er mutaties in deze risicolijst, maar dit jaar valt op dat er hele grote wijzigingen zijn en dat ‘oude’ risico’s uit het verleden terug zijn van weggeweest. Zoals een nucleaire dreiging die sinds de koude oorlog niet meer zo groot is geweest. Het nummer 1 risico van verleden jaar, infectieziekten, komt helemaal niet meer voor in de top 10. Concentratie van macht bij grote bedrijven stond verleden jaar nog in de top 5, maar is vervangen door geo-economische macht van landen. Opmerkelijk is ook dat terroristische aanvallen niet meer in de top 10 staan. Het risico van cybercrime blijft redelijk gelijk in de top 10. Met stip op 1 ‘Cost of living crisis’. Waar we ons verleden jaar nog druk maakten om digitale ongelijkheid, de kloof tussen digitaal vaardige en minder vaardige mensen, maken we ons dit jaar vooral zorgen of we überhaupt de rekeningen nog wel kunnen betalen. De ‘cost of living crisis’ is met stip op nummer 1 binnengekomen en geeft een wereldwijde tendens aan van een krimpende middenklasse en groeiende groep aan de onderkant van de maatschappij. Dit risico hangt sterk samen met ‘Erosie van sociale cohesie en sociale polarisatie’ en met de ‘Failure to mitigate climate change’. Voor grote groepen mensen die amper de rekeningen kunnen betalen zal het lastig, zo niet onmogelijk worden een bijdrage te leveren aan investeren in verduurzaming. 
Lees meer…

Deze week worden door de centrale banken en de ECB nieuwe cijfers gepubliceerd op het gebied van duurzaamheid van de financiële sector. Waarom eigenlijk? En wat wordt er dan precies gemeten? De Nederlandsche Bank, afgekort DNB heeft het een en ander op een rijtje gezet. Dat klimaatverandering relevant is voor de financiële sector is duidelijk. De klimaatverandering raakt de gehele samenleving, dus ook de financiële sector. Meer en meer wordt er gekeken naar de financiële sector om bij te dragen aan de financiering van de energietransitie. Om deze ontwikkelingen goed te kunnen volgen, hebben we veel meer data nodig. Statistici van de centrale banken in het Eurogebied hebben samen met de Europese Centrale Bank (ECB) de afgelopen tijd hard gewerkt om duurzaamheidsdata op te leveren. DNB heeft hier een actieve rol in vervuld, met een team statistici en divisiedirecteur Statistiek, Fabienne Fortanier, (zie bovenstaande foto) als co-voorzitter van de ECB Expert Group over klimaatverandering en statistieken.
Lees meer…

Gisteren, op 19 januari jongstleden is door de Europese Commissie, de EU-lidstaten en 26 partnerlanden de Coalitie van ministers van Handel over klimaat gelanceerd. Dit is het eerste mondiale forum op ministerieel niveau over handel, klimaat en duurzame ontwikkeling. De Coalitie zal wereldwijde actie stimuleren ter bevordering van een handelsbeleid dat de klimaatverandering kan helpen aanpakken door middel van lokale en mondiale initiatieven. De Coalitie streeft ernaar partnerschappen tot stand te brengen tussen handels- en klimaatgemeenschappen om na te gaan hoe het handelsbeleid kan bijdragen tot de aanpak van de klimaatverandering. Zij zal handel en investeringen bevorderen in goederen, diensten en technologieën die bijdragen tot de beperking van en de aanpassing aan de klimaatverandering. Lees meer…

Stefan Duchateau

Vrees niet voor het zoveelste jaaroverzicht, vol geweeklaag over de vele gesels die 2022 bracht. We blikken liever vooruit en laten deze helleveeg waar ze thuishoort: diep begraven onder de resem sombere herinneringen die dit onheilsjaar overspoelden. Niet dat dat deze rampspoed vooraf ondenkbaar was, maar wel dat ze als onwaarschijnlijk werd beschouwd omdat een ontaarding zoals we die in het afgelopen jaar hebben moeten ervaren, een zodanige opeenstapeling van menselijk mistasten en incompetentie vereist dat niemand er ernstig rekening mee moest houden. Aan een militaire invasie begin je niet tenzij je in troepenaantal (minstens) drie tegen één in het voordeel staat en/of over een superieur wapenarsenaal beschikt en/of de tegenpartij compleet weet te verrassen. Geen van deze drie elementen was aanwezig, zodat de Russische invasie gedoemd was vast om te verzanden in een uitzichtloze loopgravenoorlog. De inflatie opstoot tijdens de eerste twee maanden van het voorbije jaar was het onvermijdelijke maar slechts tijdelijke gevolg van een substantiële toename van de geldhoeveelheid, na de uitgebreide monetaire en fiscale maatregelen in 2021, de toegenomen private consumptie, de ongebreidelde overheidsinvesteringen en de (al dan niet vermeende) toevoerproblemen door flessenhalzen in de aanbodketens van de economie.
Lees meer…

De Europese Commissie heeft op 16 december jongstleden groen licht gegeven voor wat  betreft de Nederlandse steunregeling voor kleine energieverbruikers ter waarde van 1 miljard euro. De regeling is goedgekeurd op grond van het tijdelijke crisiskader voor staatssteun, dat op 23 maart 2022 door de Commissie is vastgesteld en op 20 juli 2022 en 28 oktober 2022 is gewijzigd, op basis van artikel 107, lid 3, punt b), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), omdat de economie van de EU ernstig wordt verstoord, als gevolg van de oorlog tegen Oekraïne. Binnen het tijdelijke crisiskader heeft Nederland deze steunregeling voor kleine energieverbruikers aangemeld ter waarde van 1 miljard euro. In het kader van deze maatregel zal de steun bestaan uit beperkte steunbedragen in de vorm van rechtstreekse subsidies via de energieleveranciers. Het steunbedrag per begunstigde zal worden berekend op basis van zijn individuele contractuele energieprijs in 2023. Entiteiten die aan sancties onderworpen zijn en door Rusland worden gecontroleerd, worden van deze maatregelen uitgesloten.
Lees meer…

Michel Klompmaker

We spraken onlangs met Frans Rutten en Karien Bos, beiden Managing Director van de BrightStone Group, over de trends vanuit het jaarlijkse onderzoek naar de jaarverslagen van de 74 beursfondsen , genoteerd aan de AEX, AMX en AScX. Het is inmiddels de achtste keer op rij dat het zogenaamde Financial Close Trendonderzoek wordt gepubliceerd. Voor dit jaarlijks terugkerende onderzoek zijn de jaarverslagen geanalyseerd van 74 beursfondsen, genoteerd aan de AEX, AMX en AScX. Elk jaar zijn er grote verbeteringen te zien in snelheid waarmee de cijfers worden gepubliceerd, maar wat zijn nu de belangrijkste trends die we kunnen optekenen na acht jaar onderzoek? 

Lees meer…

Hans Timmerman

Afgelopen maanden hoor je veel over ‘programmeerbaar geld’. Geld waar je kenmerken aan kunt geven om te bepalen wat je wel en niet met dat ‘geld’ kunt doen. Hetzelfde als een boekenbon of drankmuntjes die je voor specifieke toepassingen kunt inwisselen. Programmeerbaar geld kun je allerlei eigenschappen meegeven die de ‘uitgever’ van dat geld aan het gebruik wil koppelen. Bijvoorbeeld als je het snel uitgeeft, krijg je een bonus, of omgekeerd als je het juist enige tijd bewaard. Hierdoor kun je als uitgever van zo’n munt het ‘betaalgedrag’ van de houders van dat digitale geld beïnvloeden of zelfs sturen en controleren. China ‘experimenteert’ sinds 2014 met een digitale Yuan: programmeerbaar geld dat de staat beheert. Door een vervaldatum op te nemen, moet je het voor een bepaald moment uitgeven. Door bij elke betaling ‘automatisch’ belasting te incasseren, wordt belastingheffing eenvoudig. Maar ook spaargeld, erfenissen en ander bezit komt binnen handbereik van de overheid. Je kunt kinderbijslag bijvoorbeeld alleen maar uitgeven aan kinderspullen. Zorgtoeslag mag alleen bij bepaalde zorgaanbieders te besteden. Of bij het zakgeld van je kinderen kun je als ouder bepalen welk deel in snoep mag worden omgezet.  Lees meer…

We komen uit een lange periode met lage inflatie. Tussen 2011 en midden 2021 lag de inflatie in het eurogebied met een gemiddelde van 1,2% beneden de ECB prijsstabiliteitsdoelstelling van 2%. Het monetaire beleid van de ECB was daarom lange tijd zeer ruim, ook om zelfversterkende effecten via dalende inflatieverwachtingen en deflatie te voorkomen. Vervolgens is de inflatie door diverse oorzaken sterk opgelopen. Vanaf de eerste helft van 2021 leidden Covid-lockdowns tot tekorten aan productiemiddelen zoals computerchips en tot hoge kosten voor containervervoer. Dit leidde tot prijsstijgingen die vanaf de zomer van 2021 ook consumenten direct raakten. Eind 2021 begonnen de energieprijzen op te lopen. De inflatie kreeg een extra zet door de heropening van de economie begin 2022, waardoor de vraag naar goederen en vooral diensten sterker herstelde dan het aanbod kon bijbenen. Door de Russische inval in Oekraïne rees vervolgens de gasprijs in Europa de pan uit en gingen voedselprijzen sterk omhoog. Deze factoren hebben elkaar snel opgevolgd en houden langer aan dan gedacht. De inflatie blijft daardoor langer hoog en heeft zich geleidelijk verbreed van energie naar voeding, industriële goederen en diensten. De inflatie in Nederland is inmiddels opgelopen tot 16,8% (in het eurogebied: 10,6%) in oktober. De prijsstijgingen van energie en voeding vallen het meest op.
Lees meer…

De Europese Commissie heeft de geplande overname van LeasePlan door ALD goedgekeurd op grond van de EU-concentratieverordening. De goedkeuring is afhankelijk gesteld van de volledige naleving van de door ALD aangeboden toezeggingen. ALD en LeasePlan zijn leidende aanbieders van operationele lease- en daarmee verband houdende diensten in de Europese Economische Ruimte (“EER”). Zij concurreren onder meer bij het verlenen van operationele leasediensten aan grote zakelijke klanten die doorgaans meerdere voertuigen in verschillende EER-landen nodig hebben. In een operationeel leasecontract is het in de regel de verhuurder die de aan de eigendom van het voertuig verbonden risico’s draagt. De Commissie vreesde dat de transactie, zoals oorspronkelijk aangemeld, de concurrentie op de markten voor operationele leasing in Tsjechië, Finland, Ierland, Luxemburg, Noorwegen en Portugal aanzienlijk zou hebben beperkt.
Lees meer…