Michel Klompmaker
“Het kan in Almere.” Dat is de slogan waarmee Almere zich graag op de kaart zet. Deze snelgroeiende, jonge gemeente in Flevoland kent natuurlijk groeistuipen. Zo heeft de burgemeester van Almere, de heer Franc Weerwind in afstemming met politie en het Openbaar Ministerie besloten een notariskantoor in Almere voor de duur van zes maanden te sluiten, nadat hem bekend is geworden dat vanuit dit notariskantoor criminele activiteiten worden gefaciliteerd. Het is voor het eerst in Nederland dat het bestuursrecht op een dergelijke wijze wordt ingezet in de strijd tegen georganiseerde ondermijnende criminaliteit. Omdat de woordvoerder van de burgemeester de naam niet wilde noemen van het betreffende notariskantoor zijn we gisteren zelf maar even op zoek gegaan. Allereerst belde we naar het notariskantoor dat we in het vizier hadden. Resultaat: Antwoordapparaat met het bericht dat er 10 wachtenden voor mij waren en dat de verwachte wachttijd 20 minuten bedroeg. Daarom maar even op de fiets gesprongen en ernaar toe gefietst, met als resultaat: Het notariskantoor is gewoon open. Werd netjes ontvangen in het notariskantoor Prinsze zelf en kreeg van de vriendelijke kandidaat-notaris te horen dat de zaken gewoon doorlopen en dat er nu verschillende kort gedingen spelen.
De Almeerse burgermeester Franc Weerwind heeft na uitgebreid onderzoek van de politie zwaarwegende informatie dat dit notariskantoor criminelen faciliteert in hun activiteiten, dat er sprake is van een gevaar voor en een ernstige verstoring van de openbare orde. Op grond van de APV van Almere is de burgemeester bevoegd een voor het publiek openstaand gebouw in het belang van de openbare orde voor een bepaalde duur geheel of gedeeltelijk te sluiten. Doel van de tijdelijke sluiting is om de openbare orde te laten herstellen en de loop naar het pand voor criminele activiteiten eruit te halen en daarmee herhaling te voorkomen. In de praktijk blijkt dus dat het notariskantoor gewoon open is.
Enkele jaren geleden werd de Almeerse notaris Maarten Prinsze aangehouden omdat hij werd verdacht van het verlenen van diensten voor criminele activiteiten. Het zou gaan om oplichting en het witwassen van crimineel geld, aldus het Openbaar Ministerie. Hij zat toen enkele weken in voorarrest. Het OM diende hiernaast een klacht in bij de Kamer voor het Notariaat Arnhem-Leeuwarden. De Kamer voor het Notariaat sprak toen van ‘een ernstig verwijtbare misstap’ en ‘een ontoelaatbare gedraging’. Niet alleen omdat de notaris schriftelijk verklaarde iets te hebben gezien wat hij niet met zekerheid kon weten, maar ook omdat hij hiernaar schijnbaar geen aanvullend onderzoek deed in het kader van de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme).
In het algemeen geldt dat vertrouwen in de notaris gepaard gaat met een integere en zorgvuldige vervulling van het notarisambt. De kandidaat-notaris die we gisteren spraken bevestigde dat alle juridische middelen ingezet zijn. Tot die tijd mag de notaris volgens de beroepsregels zijn praktijk blijven voeren en verandert er voor zijn cliënten niets. Voorlopig hangt het bordje “Prinsze. Even langs de notaris” nog netjes in de ontvangsthal van het kantoorgebouw aan de Transistorstraat in Almere, waar meerdere bedrijven gevestigd zijn.
Mocht de burgemeester dit wel doen?
We vroegen ons af omdat het de eerste keer is in Nederland dat de burgermeester een notariskantoor ‘sluit’ binnen de eigen gemeente hoe dit zit vanuit bestuursrecht. We gingen navraag doen bij een jurist. Verwezen werd naar de APV-bevoegdheid die is gebaseerd op artikel 174 Gemeentewet. Daarin staat de bevoegdheid van de burgemeester in verband met openbare orde en veiligheid. Dit artikel wordt gebruikt om bijvoorbeeld horeca waar drugshandel plaatsvindt te sluiten. Daar moet de loop uit. De jurist: “Wat facilitering betekent, is een grijs gebied. Vorig jaar deed de Raad van State uitspraak over de sluiting van een garage door de burgemeester van Utrecht. Daar bleek dat de eigenaar facilitator was van criminele activiteiten, zodat ernstig gevaar bestond voor de openbare orde en de woon- en leefomgeving rond het pand. De vraag is of de burgemeester van Almere dat gevaar hier hard kan maken. Het is namelijk de vraag of puur het voorkomen van witwassen in opdracht van derden een taak voor een burgemeester is, of van justitie.”
