Hans Timmerman
General Purpose Technologies, dat is hoe Amy Webb de technologie noemt die op dit moment om ons heen evolueert. Het is net zo alomtegenwoordig als elektriciteit is geworden waarbij ze nu wijst naar AI, ‘Connected Ecosystems of Things’ en biotechnologie. Drie domeinen waar kennis, platforms en de mens met elkaar versmelten. Elke toepassing op zich betekent al een enorme revolutie voor de mens, maar wanneer ze samenwerken en elkaar versterken, ontstaat er een ‘Technology Super Cycle‘. Mens en technologie raken steeds meer met elkaar verweven. We kunnen steeds gemakkelijker met computers communiceren, terwijl aan de andere kant computers steeds beter begrijpen wat we doen, denken, en soms zelfs wat we willen. Dit gebeurt te midden van een gedecentraliseerde wereld van digitale ecosystemen en apparaten in, op, en rondom ons.
Vijf jaar geleden was ik voor het eerst op SXSW in Austin, een interactief muziek- en filmfestival. Naast muziek en films richt de bijeenkomst zich op innovatieve ontwikkelingen die impact hebben op het gebied van overheid, zorg, maatschappij en ethiek. Het doel is om vanuit het menselijk perspectief en creativiteit te zien en te ontdekken welke nieuwe techniek op ons afkomt en hoe dat onze manier van werken, leven en communiceren zal beïnvloeden. Amy Webb stelde in haar keynote vorig jaar al, dat computers en het internet steeds onzichtbaarder zullen worden. De techniek wikkelt zich onzichtbaar als een digitale mantel om ons heen en wordt ‘de onzichtbare assistent’ die elk moment van de dag aanwezig zal zijn.
‘The Assistive Computing Era’ noemde zij vorig jaar al het moment waarin we leven. Als bekende futurist is zij als CEO en oprichter van het Future Today Institute een veel gevraagd adviseur voor Fortune 100 bedrijven. De trendrapporten die zij uitbrengt vormen voor veel bedrijven de basis voor hun strategische planning. Haar betrokkenheid op het gebied tussen ‘Tech en Arts’ stelt haar in staat zich te richten op de transformaties die dit met zich meebrengt in de relatie tussen technologie, mens en samenleving. Als liefhebber van sciencefiction werkt zij ook nauw samen met Hollywood-schrijvers en -producenten aan films, tv-shows en commercials over wetenschap, technologie en de toekomst.
Large Action Models
De ontwikkeling van AI is te danken aan de effectieve werking met grote taalmodellen – zie ook mijn vorige blog ‘Aandacht is alles dat nodig is’. Daardoor zijn we nu in staat om via tekst veel eenvoudiger met de computer te communiceren. Taal fungeert als communicatiemiddel om informatie te verkrijgen, de computer in actie te brengen en om te weten en begrijpen wat er gebeurt en is gebeurd. Echter, de computer zelf is steeds beter op de hoogte van waar we zijn, wat we doen en zelfs wat we van plan zijn, dankzij alle apparaten in, op en om ons heen.
In een voorbeeld vertelde Amy over de Vision Pro die via talrijke camera’s en andere sensoren al beter op de hoogte is van wat er om ons heen gebeurt dan wijzelf. Deze camera’s kunnen zelfs onze pupillen waarnemen en aan de hand van de reacties van onze pupil ‘interpreteren’ wat we zien, denken en zelfs ‘wat we zouden willen doen‘. Aangezien de pupil ongemerkt vele reacties uit onze hersenen weergeeft over wat we zien, voelen en ervaren, wordt de volgende stap na de Large Language Models aangeduid als Large Action Models. Hiermee kan de computer als een volwaardige assistent veel beter aanvoelen wat er van hem wordt verwacht.
Biometrische data
Met het kunnen meten en verwerken van steeds meer persoonlijke biometrische data, verkrijgen we eveneens steeds meer inzicht in onze gezondheid, levensstijl en methoden om gezond te blijven. Als mens worden we steeds nauwkeuriger gediagnosticeerd, en met de beschikbare kennissystemen zijn we steeds beter in staat om te herkennen en te verklaren wat er in en met ons lichaam gebeurt. Dit markeert de integratie van AI en alle decentrale ecosystemen van dingen om ons heen die Amy bedoelde met de kern van de ontwikkelingen in de biotechnologie. Hoewel de hoeveelheid data op het internet aanzienlijk is, is deze in principe eindig. We zien signalen dat de huidige AI-systemen aan het einde van hun verzamelingsdrang voor open internet data zijn gekomen.
Daarentegen is de beschikbaarheid van biometrische data in principe oneindig. Daarom merken we een groeiende vraag naar al deze nieuwe biometrische data, waarmee we dankzij onze nieuwe AI-capaciteiten volkomen nieuwe toepassingen kunnen ontwikkelen. Dit jaar worden we overspoeld met nieuwe wearables die gebaseerd zijn op de Vision Pro, waarmee we als individu steeds meer kunnen waarnemen en ervaren, niet alleen in onszelf maar ook in onze directe omgeving. Of we hier blij mee moeten zijn, is een vraag. Maar dat het zal gebeuren, staat eigenlijk buiten kijf gezien de fascinatie van de mens voor allerlei gadgets.
Efficiency van denken
In een eerdere blog sprak ik over de hoge energie-efficiëntie van onze hersenen in vergelijking met op chips gebaseerde computers. Met slechts 20 watt aan vermogen zijn onze hersenen in staat om een exaflop aan berekeningen uit te voeren, wat overeenkomt met een miljard maal een miljard wiskundige berekeningen per seconde. Ter vergelijking: een van ’s werelds krachtigste computers, de Oak Ridge Frontier, demonstreerde laatst een exaflop aan computing, dat een momentaan vermogen van 20 megawatt vereiste. We hebben een lange weg te gaan om onze computers ook maar in de buurt van de efficiëntie van onze hersenen te brengen.
Naast de ontwikkeling van quantum computers is er een benadering die kijkt naar ‘Brain-Inspired Computing’. Kunnen we gebruikmaken van de slimme en vooral energiezuinige functies in onze hersenen? We weten dat hersencellen via neuronen parallel communiceren met duizenden andere neuronen en razendsnel beslissingen neemt op basis van informatie van deze naburige neuronen. Hoewel we parallelle verwerking al toepassen in de snelle computers, kan dat niet voor een vermogen van slechts 20 watt. Een andere benadering is om hersencellen te kweken en deze te gebruiken voor de ontwikkeling van nieuwe computers. Organoid Intelligence (OI) lijkt misschien op sciencefiction, maar gebeurt al in laboratoria. Kortom, de efficiëntie van computers biedt de komende decennia nog genoeg uitdagingen.
Gen T: Van Boomers tot Gen Alpha
De immense technologische supercyclus beïnvloedt ons allen en doorkruist alle generaties, van pensionerende babyboomers zoals ik tot de generatie Alpha, zoals mijn kleinkinderen. Ik heb hier al eerder aandacht aan besteed. Iedereen wordt geconfronteerd met zowel de voordelen als de nadelen van deze gigantische supercyclus. De voordelen variëren van verbeteringen in zorg en onderwijs tot de nadelen van inbreuk op de privacy en misleidende informatie via deepfakes. Amy noemt de drijvende krachten achter deze nieuwe transformatie ‘Gen T’ – van Transformatie – en dat kan elke generatie zijn die niet alleen de voordelen van deze immense transformatie ziet, maar er ook actief aan deelneemt.
In eerdere blogs moedigde ik iedereen aan om te ‘spelen’ met de nieuwe mogelijkheden die AI en de wereld van Web3 met tokens, encryptie en verbeterde privacy en veiligheid bieden. Hoe iedereen makkelijker computers kan gebruiken, raadplegen, inzetten en daarmee slimmer, wijzer en hopelijk gelukkiger kan worden. Hoe de computer steeds beter kan fungeren als jouw persoonlijke assistent, handige vraagbaak of efficiënte werkuitbesteder. En hoe we het samen inzetten voor onze gezamenlijke toekomst. We mogen de jeugd niet verantwoordelijk houden voor onze toekomst; dat is een verantwoordelijkheid voor elke generatie. Niemand kan worden ontslagen van die gemeenschappelijke verantwoordelijkheid waarbij we ook allemaal moeten streven naar het inzetten van de ‘best beschikbare techniek’ . . .
De auteur, Hans Timmerman, is IT trendwatcher en tevens blogger op het Risk & Compliance Platform Europe.
