De Raad van de Europese Unie heeft vandaag een akkoord bereikt over het voorgestelde kader voor toegang tot financiële gegevens (FIDA). Dit kader moet financiële instellingen de mogelijkheid bieden om klantgegevens onderling te delen, met als doel de financiële sector concurrerender te maken en consumenten beter van dienst te zijn.
Toegankelijkere gegevens
Door verbeterde gegevensdeling kunnen financiële instellingen consumenten gerichter benaderen met gepersonaliseerde producten en diensten, zoals investeringsmogelijkheden, snellere kredietaanvragen of producten met lagere rentes. Dit moet vooral de toegang tot financiering voor particulieren en het mkb vergemakkelijken.
Het voorstel voorziet in gemeenschappelijke regels over welke gegevens gedeeld moeten worden en op welke manier. Daarnaast worden transparantie en vergelijkbaarheid bevorderd, en is er sprake van een passende vergoeding voor partijen die gegevens beschikbaar stellen.
Een belangrijk uitgangspunt is dat klanten zeggenschap over hun gegevens behouden. Europese toezichthouders krijgen de taak om richtlijnen op te stellen die bescherming bieden tegen oneerlijke behandeling en uitsluiting.
Standpunt van de Raad
De Raad ondersteunt grotendeels het voorstel van de Europese Commissie en kiest voor een stapsgewijze invoering van de wetgeving. De reikwijdte is aangescherpt met duidelijke bepalingen over welke datasets, producten en sectoren onder de regels vallen, en een tijdspad voor de invoering van de verplichtingen. Zo zijn bedrijfspensioengegevens uitgesloten, maar kunnen lidstaten zich hier vrijwillig bij aansluiten. Niet-digitale klantgegevens mogen slechts tijdelijk worden gedeeld.
Ook zijn de regels voor derde landen aangescherpt. Dienstverleners uit derde landen (FISPs) die klantgegevens gebruiken voor bijvoorbeeld financieel advies, vallen onder strikte regelgeving. Poortwachters binnen deze sector worden streng gecontroleerd om eerlijke concurrentie te waarborgen.
Volgende stappen
De onderhandelingen met het Europees Parlement over de definitieve wetgeving kunnen nu van start gaan. Zodra er een akkoord is, moeten beide EU-instellingen de wet formeel goedkeuren voordat deze in het Publicatieblad van de EU wordt opgenomen en van kracht wordt.
Achtergrond
Op 28 juni 2023 presenteerde de Europese Commissie voorstellen om de financiële sector klaar te maken voor het digitale tijdperk, waaronder een herziening van de richtlijn betaaldiensten en het FIDA-kader. Deze voorstellen moeten inspelen op de kansen en risico’s van de digitale transformatie, zowel voor concurrentievermogen als consumentenbescherming.
Het FIDA-kader vult de voorgestelde Verordening Betalingsdiensten (PSR) aan door ook andere financiële gegevens dan betalingsrekeninginformatie te reguleren. Dit moet het gebruik van datagedreven bedrijfsmodellen in de financiële sector stimuleren.
Het Europees Parlement heeft in april 2024 zijn onderhandelingspositie over FIDA vastgesteld.
