Smartengeld: moeilijk, moeilijk, moeilijk. In ieder geval in Nederland!

11 mei 2021

Anton Weenink

In principe zou volgens het aansprakelijkheidsrecht in Nederland geleden schade altijd volledig vergoed dienen te worden. Er zijn echter uitzonderingen op dit beginsel. Eén ervan betreft de vergoeding van “immateriële schade”, ook wel smartengeld genoemd. Nederland behoort echter, internationaal bezien, tot de landen waar immateriële schadevergoedingen karig toebedeeld worden. De wetgever heeft dit ook zo gewild en voor een debat over een andere benadering is in het Nederlandse Parlement kennelijk weinig belangstelling. Artikel 106 van Boek 6 van ons Burgerlijk Wetboek geeft een limitatieve opsomming van gevallen waarin toekenning en vergoeding van smartengeld mogelijk is. Ook de Nederlandse rechter is terughoudend met toekenning van smartengeld, ofschoon er de laatste jaren langzaam enige verhoging in toegekende bedragen zichtbaar lijkt. Lijkt, want zaken zijn onderling vaak lastig te vergelijken. Anderen menen dat er in Nederland eerder sprake is van een stagnatie.  Lees meer…

Stefan Duchateau

Stefan Duchateau

Professor Risk Management

Het syndroom van Stendahl 2.0

10 mei 2021

Omdat we hierin de sturende hand van de toeristische dienst van Firenze meenden te ontwaren, hebben we verder weinig aandacht geschonken aan de bevindingen van het hoofd van de psychiatrische afdeling [*1] van het lokale ziekenhuis. Nochtans had zij minutieus 107 gevallen in kaart gebracht van patiënten die bij hun bezoek aan de Toscaanse hoofdstad een appelflauwte kenden, soms gepaard gaand met een lichte vorm van duizeligheid gedurende enkele daaropvolgende dagen. De Franse schrijver Stendhal notuleerde deze intense emotionele gewaarwording reeds in 1817 in detail, nadat hij daags voordien in katzwijm was gevallen bij de brutale confrontatie met de overdadige schoonheid die deze stad in haar kunstwerken en architectuur tentoonspreidde. Vandaar dat het syndroom zijn naam kreeg toegewezen. Ons ongeloof hierover keerde vorige week echter abrupt. Meer nog, wij werden fanatieke aanhangers nadat we met eigen ogen konden waarnemen hoe het ganse beleggerspeloton collectief tegen de vlakte ging, bedwelmd door de overweldigende resultaten van de Amerikaanse bedrijven. De hooggespannen verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2021 werden met gemiddeld 23 % overtroffen [*2], met enkele verbluffende uitschieters zoals Alphabet, Amazon en Apple. Maar deze overtreffende trap van ‘schitterend’ was blijkbaar te veel voor het emotioneel verwerkingsvermogen van de gemiddelde belegger en leidde zowaar tot (af toe zelfs stevige) beursverliezen. Dit is geen teken van ondankbaarheid of het ultieme teken van verwendheid. Beurzen kijken nu eenmaal vooruit. Het terugblikken in de achteruitkijkspiegel wordt overgelaten aan commentatoren. Lees meer…

Beslaglegging bij 400 bedrijven na misbruik coronasteun

07 mei 2021

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft deze week de gerechtsdeurwaarder beslag laten leggen op de bezittingen van 400 bedrijven die misbruik hebben gemaakt van de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL). Het gaat hierbij om significante bedragen, maar details zijn nog niet bekend. Eind mei komt er een nieuwe kamerbrief en daarin zullen wel cijfers genoemd worden. De TVL is een subsidieregeling voor bedrijven die door de coronacrisis in de problemen komen met het betalen van hun vaste lasten. Deze regeling is onderdeel van het uitgebreide steun- en herstelpakket en wordt uitgevoerd door de RVO. De beslaglegging volgt op signalen over misbruik eerder dit jaar en is één van de stappen die RVO zet om misbruik van de TVL te bestrijden. Komende tijd zullen meer stappen volgen. Nadat RVO in januari signalen had ontvangen over mogelijk misbruik is RVO een onderzoek gestart naar mogelijke fraude in de TVL. Na uitgebreid onderzoek en overleg met de FIOD en het Openbaar Ministerie heeft RVO aangifte gedaan tegen enkele honderden gevallen van misbruik en oneigenlijk gebruik.  Lees meer…

De Week van de Fraudeonderzoeker opent haar virtuele deuren op 31 mei aanstaande

05 mei 2021
Kennisbank

De Week van de Fraudeonderzoeker van het IFFC is de coronavariant van de Dag van de Fraudeonderzoeker, die velen van u nog wel kennen. Helaas kan de Dag geen doorgang vinden. In plaats daarvan is de aangepaste Week van de Fraudeonderzoeker in het leven geroepen. Voor dit online event, telkens tussen 10.00 – 12.00 uur en 14.00 – 16.00 uur is het mogelijk een passe-partout ticket aan te schaffen, maar u kunt ook kiezen voor een specifieke bijdrage. Een van de nare gevolgen van de pandemie is de enorme stijging van cybercriminaliteit. Zo nam het aantal phishing slachtoffers toe met 60 procent op jaarbasis. Blijft natuurlijk ook het (wankele) evenwicht tussen privacy en het opsporen van criminaliteit. Deze kwetsbaarheden worden in de Week van de Fraudeonderzoeker onderzocht vanuit wet- en regelgeving en vanuit de praktijk. Fraudeonderzoekers, accountants, compliance professionals en fraude experts  zullen vanuit publieke als private partijen bijdragen leveren om de maatschappij weerbaarder te maken. Lees meer…

KIFID, de geschillenbeslechter met een ophaalbrug voor de deur

04 mei 2021

Anton Weenink

KIFID is zoals bekend de afkorting van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening. Volgens eigen zeggen is het KIFID een laagdrempelige beslechter van geschillen voor consumenten die een geschil hebben met hun bank, verzekeraar, beleggingsinstelling of de tussenpersoon die hen adviseerde. Welnu, met die laagdrempeligheid van klagen bij het KIFID valt het nogal tegen. In meerdere opzichten. Zodra een consument een klacht en daaraan verbonden schadeclaim tegen zijn financiële instelling indient, brengt die financiële tegenpartij meestal zwaar geschut in stelling. De klant komt te staan tegenover gehaaide juristen of advocaten en de klacht wordt al snel het juridische moeras ingetrokken. Lees meer…

Stefan Duchateau

Stefan Duchateau

Professor Risk Management

Een beleefd kuchje

03 mei 2021

Een beleefd kuchje. Meer hadden de financiële markten niet nodig om van hun schrikreactie te bekomen nadat het plan van Biden was uitgelekt om de meerwaardebelasting substantieel te verhogen voor financieel gegoede ingezetenen van de Verenigde Staten. Zolang een meerwaardebelasting ook de fiscale aftrekbaarheid van minwaarden impliceert, deert een dergelijke taxatie de markten niet. Enkel bij een verstoring van dit evenwicht wordt het nemen van risico ontmoedigd en neemt de neiging tot het opzoeken van allerlei gemakzuchtige hangmatten toe, ten koste van economische vooruitgang op langere termijn. Daarenboven blijft Sleepy Joe’s voorstel beperkt tot een selecte groep van individuen en wordt er (vooralsnog) geen woord gerept over een verhoging van de belastingtarieven voor bedrijven. Biden moet wel wat naar links opschuiven om een deel van zijn achterban niet te ontgoochelen maar hij moet hierbij behoedzaam te werk gaan om de rechtse oppositie geen munitie te geven bij de komende verkiezingen voor het Congres. Zijn huidige meerderheid is immers erg krap en bij de tweejaarlijkse vernieuwing van de helft van de afgevaardigden dreigt dit snel te wijzigingen. In een dergelijke context moet geen al te radicale wijziging van het economische of fiscale beleid worden verwacht. Enkel maatregelen die op een voldoende brede consensus berusten, krijgen een kans op slagen, zoals cheques van de overheid in de brievenbus en infrastructuurwerken.

Lees meer…

Netwerkcorruptie op Europese schaal (deel 2)

30 april 2021
Kennisbank

Michel Klompmaker

In deel 1 van deze serie over netwerkcorruptie op Europese schaal beloofden we u wat meer achtergrondinformatie aan te leveren over het verschijnsel netwerkcorruptie. We gingen te rade bij Mr. Dr. Willeke Slingerland (zie foto), Lector Weerbare Democratie bij Saxion. Zij promoveerde op het onderwerp netwerkcorruptie. Willeke Slingerland beschrijft wat netwerkcorruptie eigenlijk inhoudt. Mensen moet elkaar goed kennen en sluiten daarbij anderen uit. Ze zijn zeer loyaal, solidair en zijn wars van kritiek. Dat kan op lokaal niveau, bijvoorbeeld binnen een gemeente, op nationaal niveau, maar ook op internationaal niveau. In principe staat netwerkcorruptie haaks op de beginselen van de democratie, zoals openheid, transparantie, eerlijkheid en toegankelijkheid. Vandaar het woord corrupt. De netwerken ontstaan onbewust en organisch, over lange tijd, waarin ze steeds sterker worden. Slingerland constateert dat netwerkcorruptie subtieler is dan vriendjespolitiek en niet enkel beperkt is tot adagium ‘voor wat hoort wat’.
Lees meer…

De Autoriteit Persoonsgegevens laat haar tandjes zien, Enschede reageert

29 april 2021
Kennisbank

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) meldt vandaag dat ze de gemeente Enschede een boete heeft opgelegd van 600.000 euro. De gemeente gebruikte wifi tracking in de binnenstad op een manier die niet mag. Met andere woorden het was mogelijk om het winkelende publiek en andere mensen die in de binnenstad wonen of werken te volgen. De gemeente Enschede besloot in 2017 om via sensoren de drukte in de binnenstad te gaan meten. De gemeente huurde daarvoor een bedrijf in dat is gespecialiseerd in het tellen van passanten. Meetkastjes in de winkelstraten vingen de wifi signalen op van de mobiele telefoons van passerende mensen. Van een ieder werd de telefoon apart geregistreerd, met een unieke code. Uit onderzoek van de AP bij de gemeente Enschede blijkt dat dit het geval was. De privacy van burgers was dus niet goed gewaarborgd, omdat zij konden worden gevolgd zonder dat dit noodzakelijk was, aldus de AP. De gemeente Enschede heeft bezwaar aangetekend tegen de boete.

Lees meer…

In memoriam: Nils de Heer

27 april 2021

Op 23 april jongstleden is Nils de Heer overleden, onderzoeksjournalist en redactioneel verbonden aan ons Risk & Compliance Platform Europe. Hij was al geruime tijd ziek, maar juist een dag voor zijn geplande ingreep in het ziekenhuis overleed hij plotseling. Nils is slechts 56 jaar oud geworden. Bekend was zijn onverbloemde mening over allerlei misstanden die hij zelf mocht ondervinden toen hij nog werkzaam was in de financiële sector. Op een gegeven moment vond hij het genoeg en begon hij met schrijven. Als onderzoeksjournalist beet hij zich vast in die grote bank met hoofdkantoor in het midden van het land, de Rabobank. De titel van zijn boek is “De Pijnbank”, hetgeen direct al aangeeft dat hij man en paard wilde noemen. Zo sprak hij ook en dat vertaalde zich in zijn teksten en boeken, want hij schreef nog meer, onder andere “De Raaf”, een literaire thriller, over de geheime machtsstrijd tussen paus Innocentius XI en Adolf Hitler.

Lees meer…

Cowboys aan de gate (deel 1)

26 april 2021
Kennisbank

Michel Klompmaker

Binnen de Financial Services Industry vinden er ongemerkt èn gemerkt enorme verschuivingen plaats. Toezichthouders lopen soms ongewild achter de feiten aan. Wat is nu precies de impact van IT in combinatie met crypto currencies? Onzekere tijden, maar zien we het wel goed? We verwijzen voor het gemak maar even naar Wirecard. In 2017 waarschuwde onze eigen Claudia Zimmermann al voor de praktijken van deze beurslieveling bij het Bundeskriminalamt en de Duitse toezichthouder BaFin. Tevergeefs, ze werd bedreigd, ontving brieven van dure advocaten en ze moest noodgedwongen haar onderzoek staken. Twee jaar later, in 2019 ging Angela Merkel naar China en zij maakte daar promotie voor Wirecard. In 2020 eindigde het sprookje van Wirecard, nadat de Financial Times zijn tanden in dit dossier had gezet. In de boekhouding bleek een gat te zitten van ongeveer 2 miljard euro en nu mag de oerdegelijk Bundeskanzlerin zich verantwoorden voor de parlementaire enquêtecommissie in Berlijn. Is dit een geval apart? Jazeker, maar denkt u maar niet dat dit het laatste geval is. Daarom zijn we deze serie “Cowboys aan de gate” gestart. In dit eerste deel staan we stil bij de toezichthouders, die wel willen, maar blijkbaar ook tegen de nodige problemen aanlopen. In een volgende aflevering gaan we in op de misbruik van IT systemen om aan het toezicht te kunnen ontsnappen. Misschien is het in dit verband ook even nuttig om te refereren aan de inmiddels op 14 april jongstleden in de gevangenis overleden superoplichter Bernie Madoff, die in zijn gloriejaren in het openbaar verkondigde dat het gewoonweg onmogelijk is om in de USA op de financiële markten iets verkeerds te doen, omdat alles daar superstreng gereguleerd is.
Lees meer…