Recht op veiligheid moet in de Grondwet

27 juli 2021
Kennisbank

Jacques Jetten

Sinds de recente overstromingen in ons Limburg en de buurlanden ben ik ervan overtuigd dat het opnemen van het recht op veiligheid in de Grondwet zeer wenselijk is. Het spreekwoord “Oude koeien uit de sloot halen” heeft sinds kort een nieuwe versie. Zo werd onlangs in het Brabantse Escharen, een kerkdorpje bij Grave, door de brandweer een koe uit de kolkende Maas gered. De koe bleek afkomstig te zijn uit het Limburgse Echt, wat het waarheidsgehalte van dit verhaal zeker geen kwaad doet. Het rund had maar liefst een afstand van 100 kilometer ‘afgelegd’. Nu is het niet helemaal zeker, dat het dier de hele tocht in het water heeft gedreven, dus door de stroom is meegevoerd, want er waren misschien ook stukken onderweg waarop de koe met de poten de grond heeft geraakt. Het blijft desondanks een opmerkelijke prestatie. Je weet maar nooit hoe een koe een haas vangt. Een bestaand grapje wil, dat de koe zich dan achter een grasspriet verbergt en het geluid van een boerenkool nadoet. Maar even serieus, het opdreggen van de koe, waarvan niet bekend is van welke leeftijd, is natuurlijk bij alle ellende van de verschrikkelijke ramp die onze provincie en grote delen van het omliggende buitenland trof door extreme wateroverlast als gevolg van zware regenval, een lichtpuntje dat in toekomstige gesprekken over koetjes en kalfjes niet onvermeld zal blijven. Lees meer…

Stefan Duchateau

Stefan Duchateau

Professor Risk Management

Near miss

26 juli 2021

Met deze term wordt in risicoleer verwezen naar een kleine(re) ramp die zich voordoet waaruit men de nodige lessen kan trekken om in de toekomst een groot/groter debacle te voorkomen. Maar ook al is het verleden nog zo een dure leerschool, dit biedt op zich geen garantie dat deze ervaring ook omgezet zal worden in beleidskeuzes. Een typisch voorbeeld hiervan was de LTCM-crisis {*1} uit het najaar van 1998, die weliswaar enige deining veroorzaakte op de financiële markten, maar alle nodige informatie bevatte om een latere financiële systeemcrisis te voorkomen. Helaas was men tegen 2008 alle waarschuwingen dienaangaande vergeten en waren zowat alle grootbanken uitgegroeid tot speculatieve hefboomfondsen. Wij hebben nu wel goede hoop dat er voldoende lessen worden getrokken uit de Covid-19-pandemie. Net als in de zomer van 2020 staan organisatoren zich nu immers te vertrappelen om als eerste de ongebreidelde bevrijdingsfeesten op gang te mogen schieten, terwijl het virus nog niet eens aan zijn slotoffensief is begonnen. Dit leidde in het voorbije najaar tot een sterke verhoging van het aantal besmettingen, een onaanvaardbaar hoge fataliteitsgraad en nieuwe lockdown maatregelen waarvan de kostprijs stilaan niet meer te becijferen valt. Lees meer…

Photo: Ferdinand Grapperhaus, minister van het ministerie van Justitie en veiligheid

Schijnheiligheid troef bij de top van Justitie over Peter R. de Vries

22 juli 2021
Kennisbank

Paul Ruijs

Na de dood van Peter R. de Vries buitelden nagenoeg alle ministers, volksvertegenwoordigers, journalisten, tv-presentatoren, advocaten, politiebazen, rechters en het hele Openbaar Ministerie over elkaar heen. Wat hadden ze ineens allemaal een onbegrensde waardering voor die (h)eerlijke kritische, volhardende en confronterende Peter R. de Vries. Neem nu als voorbeeld minister Ferd Grapperhaus, wat moet die als zwak minister en slecht acteur bij uitstek genoten hebben van deze ‘…moedige en compromisloze man…die terecht richting autoriteiten uiterst kritisch en vasthoudend kon zijn, die nooit boog en zijn hele leven het onrecht opspoorde en daarmee een enorme bijdrage leverde aan onze democratische rechtsstaat’. En inderdaad, oud Zuidas advocaat Grapperhaus hoeft niet bang te zijn dat ze dat ooit over hem zullen zeggen.
Lees meer…

AI ingezet in de strijd tegen fraude met onkostennota’s

21 juli 2021

Als gevolg van het vele thuiswerken hebben meer organisaties de aangifte van hun onkosten en facturen van medewerkers recent gedigitaliseerd. Volgens een rapport van de internationale antifraude-organisatie ACFE voldoen heel wat ingediende onkosten en facturen echter niet aan het beleid van werkgevers. Jaarlijks verliezen bedrijven gemiddeld 27.000 euro per jaar door fouten en fraude met onkostenaangiftes, in hoofdzaak, dat wil zeggen rond de dertig procent  door een gebrek aan interne controles. Daarom wordt nu kunstmatige intelligentie toegevoegd aan de onkostenapp SAP Concur. Lees meer…

De tijd vliegt en de inflatie piekt

19 juli 2021
Kennisbank

Stefan Duchateau

Enkel van het eerste zijn we zeker. Het eerste halfjaar van 2021 is zo snel voorbijgeflitst dat we niet de gelegenheid hadden om aan alle hoogst interessante economische en financiële ontwikkelingen de nodige aandacht te geven. De conjunctuurindicatoren lieten in de eerste zes maanden van 2021 in de VS en Europa een ongeziene opleving optekenen, wat zich vertaalde in exponentieel toegenomen groeiverwachtingen van de bedrijfsresultaten aan beide kanten van de Atlantische Oceaan. Vooral de Europese industriële vooruitzichten nemen hierbij een hoge vlucht. Het Chinese conjunctuurbeeld oogt echter al maanden aandoenlijk zwak met een terugval in de groeivoet van zowel de industriële- als dienstengerelateerde activiteiten. De recentste cijfers wijzen op een verwachte jaargroei van het Chinese BBP van ‘slechts’ 6 %. Naar Chinese normen is dit erg matig, zeker in het licht van de omvangrijke maatregelen die sinds de uitbraak van de pandemie zijn genomen. Misschien is dit een ongewenst gevolg van de sterke yuan-wisselkoers zowel ten opzichte van de US-dollar als van de euro? Of begint het demografische verval nu al zijn tol te eisen? Dit (onverwachte) scenario was alleszins in 2021 de aanleiding tot een belangrijke terugval van de Chinese beurskoersen. Wat de redenen voor de economische vertraging ook mogen zijn, de Chinese overheid blijft niet bij de pakken zitten en ziet zich verplicht om – na een pauze van meer dan een jaar – de reserveverplichtingen van de banken opnieuw te verlagen. Hierdoor kunnen Chinese financiële instellingen (veel) meer kredieten verstrekken. In combinatie met lagere financieringskosten probeert men een vlottere kredietverstrekking aan bedrijven en consumenten te bekomen in een vernieuwde poging om de Chinese industrie en dienstensectoren te vitaliseren.
Lees meer…

Een bank voor speciale cliënten

16 juli 2021
Kennisbank

Caspar Nijland

Het blijft een bijzondere gewaarwording. Banken die cliënten, en de laatste tijd steeds meer cliëntgroepen ‘wholesale’ buiten de deur zetten. Eigenlijk is het een contra-intuïtieve ontwikkeling. Iedereen die bij een financiële instelling of onderneming werkt of heeft gewerkt weet dat de acquisitie van nieuwe cliënten en / of het verhogen van de productafname van bestaande cliënten een doorlopend speerpunt is. Waarom komt dat nu, en belangrijker, welk alternatief geeft de financiële sector aan deze niet meer gewilde cliëntgroepen. In dit artikel wordt gepleit voor het oprichten van een bank voor ‘speciale cliënten’: een financiële instelling waar cliënten die elders niet meer gewenst zijn, terecht kunnen (*1).  Opgemerkt moet worden dat de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) het standpunt lijkt in te nemen dat het oprichten van een ‘speciale bank’ geen optie is (*2).  In dit artikel wordt een alternatief perspectief geboden met een voor de hand liggende oplossing (*3). 
Lees meer…

Ikigai in relatie tot data science

15 juli 2021
Kennisbank

Angelique Ruiter & Fabiënne Kortas

Hoe geef je een zinvol en gelukkig leven vorm in en met de wereld van data science? Dat was de centrale vraag van de sessie die wij verzorgden op 20 mei jongstleden tijdens het event Women in Data Science. Volgens het Japanse gedachtegoed heeft ieder mens één of meerdere ikigai: een reden van bestaan, een passie die de moeite waard is om voor te leven. Vier aspecten komen erin samen: je houdt ervan, anderen hebben er voordeel bij, je kunt eraan verdienen en je bent er goed in. Wie ons verhaal beluistert, trekt vroeg of laat ongetwijfeld de conclusie dat ikigai een logische keuze is als basis voor onze boodschap tijdens dat Event.
Lees meer…

Rapport “Climate change and environmental risk”, uitdagingen en handvatten voor de internal auditor

14 juli 2021

Klimaatverandering is een actueel en ingrijpend onderwerp voor vrijwel alle organisaties. Het is voor veel organisaties aanleiding voor een heroverweging en aanpassing van de koers. Met het oog op het strategisch belang voor de organisatie ligt hier ook een rol voor de internal auditor. We zien echter in het jaarlijkse Risk in Focus-rapport van het IIA dat de tijdsbesteding op dit gebied nu nog gering is. Dit was voor het IIA de reden om te onderzoeken hoe de Internal Audit Functie de organisatie goed kan ondersteunen op dit thema. Dit rapport is het resultaat van een survey onder 63 hoofden van IAF’s in Nederland. Lees meer…

Stefan Duchateau

Stefan Duchateau

Professor Risk Management

Het vertrouwen in het succes van het slotoffensief tegen het virus blijkt onwrikbaar

12 juli 2021

Hoe hadden we ons het afscheid van dit onding eigenlijk voorgesteld? Samengetroept op een treinperron, wuivend met witte zakdoeken naar het COVID-19-virus dat langzaam wegschuift in de richting van de thuisbasis, in zijn Oost-Aziatische vleermuizengrotten? Zelf nog een traan wegplengend bij de dankbare gedachte aan het lange en gastvrije onthaal dat de mensheid het heeft geboden? Neen, dit virus zal vechten voor iedere morzel grond dat het veroverd heeft en iedere zwakte in onze verdedigingslinie genadeloos afstraffen. De gunstige trend in de huidige besmettingscijfers ten spijt, moet een gelijkaardige ontwikkeling in juni en juli 2020 in herinnering worden gebracht. Ook toen leidde dit tot voorbarige bevrijdingsfeesten, die gevolgd werden door een zeer betreurenswaardige versnelling van het aantal infecties en vooral van het aantal fataliteiten in het najaar. Dankzij de beschikbare vaccins kunnen we deze keer wel een doortastend wapen in de strijd gooien, maar dat vormt geen excuus voor de onvoorzichtige aanpak waarbij opnieuw een exponentiële toename van het aantal contacten tussen mensen wordt toegelaten. De deltavariant van het virus blijkt nochtans erg besmettelijk en minder controleerbaar maar is gelukkig ook minder fataal. We hebben deze keer meer geluk dan in 1919 toen de besmettelijkste variant ook de meest dodelijke was. Lees meer…

AFM krijgt gelijk van tuchtrechter in de zaak tegen voormalige Deloitte accountant van Steinhoff

09 juli 2021
Kennisbank

De Accountantskamer heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op alle onderdelen in het gelijk gesteld in de tuchtzaak tegen de voormalige Deloitte accountant van Steinhoff International Holdings N.V. De AFM had een tuchtklacht ingediend omdat er sprake was van ernstige tekortkomingen in de wettelijke controle van de jaarrekening 2015/2016 van Steinhoff. De AFM kan niet anders dan tevreden zijn met deze uitspraak. Lees meer…