Deze week worden door de centrale banken en de ECB nieuwe cijfers gepubliceerd op het gebied van duurzaamheid van de financiële sector. Waarom eigenlijk? En wat wordt er dan precies gemeten? De Nederlandsche Bank, afgekort DNB heeft het een en ander op een rijtje gezet. Dat klimaatverandering relevant is voor de financiële sector is duidelijk. De klimaatverandering raakt de gehele samenleving, dus ook de financiële sector. Meer en meer wordt er gekeken naar de financiële sector om bij te dragen aan de financiering van de energietransitie. Om deze ontwikkelingen goed te kunnen volgen, hebben we veel meer data nodig. Statistici van de centrale banken in het Eurogebied hebben samen met de Europese Centrale Bank (ECB) de afgelopen tijd hard gewerkt om duurzaamheidsdata op te leveren. DNB heeft hier een actieve rol in vervuld, met een team statistici en divisiedirecteur Statistiek, Fabienne Fortanier, (zie bovenstaande foto) als co-voorzitter van de ECB Expert Group over klimaatverandering en statistieken.
Het is onderdeel van de taak van centrale banken om objectieve en kwalitatieve cijfers te leveren voor de vraagstukken die relevant zijn voor financiële stabiliteit en het monetair economisch beleid.
DNB heeft nu drie typen indicatoren in kaart gebracht. Ten eerste de CO2-voetafdruk van de beleggingen van de financiële sector. Aan de hand hiervan kan bijvoorbeeld de mate van blootstelling van de financiële sector aan transitierisico’s worden beoordeeld. Ten tweede indicatoren over de zogenoemde ‘fysieke risico’s’ als gevolg van klimaatverandering, waar financiële instellingen aan blootstaan via hun leningen en beleggingen, zoals schade door overstromingen en hagelbuien. En tenslotte indicatoren over groene en duurzame obligaties, waarover DNB overigens al eerder cijfers naar buiten bracht.
Bij de groene obligaties zien we in welke mate banken, verzekeraars en pensioenfondsen hebben geïnvesteerd in obligaties die als doel hebben om bij te dragen aan verduurzaming. Bij de indicator van de CO2-emissies meet DNB hoeveel CO2 uitstoot van bedrijven aan financiële instellingen kan worden ‘toegerekend’ via hun beleggingen, en daarmee ook de mate waarin financiële instellingen blootstaan aan transitierisico’s. En met de laatste indicator meet DNB hoe de financiële sector via haar beleggingsportefeuilles is blootgesteld aan fysieke risico’s door klimaatverandering, zoals schade door overstromingen, bosbranden en droogte.
Kwaliteit van de cijfers
De cijfers zijn nog niet volledig en de kwaliteit is nog niet vergelijkbaar met die van de ‘normale’ DNB statistieken. DNB heeft deze nieuwe datasets in een voor statistici heel kort tijdsbestek ontwikkeld. Omdat deze cijfers zo hard nodig zijn, is ervoor gekozen ze zo snel mogelijk beschikbaar te stellen aan iedereen die de data wil gebruiken. Dat was een zorgvuldige afweging. DNB spreekt daarbij niet over gedoe in de marge of achter de komma: Er zijn cijfers gepubliceerd die in sommige gevallen nog maar de helft van de portefeuilles dekken. Ze kunnen daarom in de meeste gevallen geïnterpreteerd worden als een ondergrens van de daadwerkelijke transitie- en financiële risico’s.
Andere voorbeelden voor de fijnproevers: bij de indicatoren over fysieke risico’s heeft DNB lang niet alle vestigingsplaatsen kunnen meenemen van de ondernemingen waarin de financiële sector investeert. Ook zijn ontwikkelingen over de tijd nog niet gecorrigeerd voor prijseffecten, zoals inflatie of schokeffecten als de coronacrisis, terwijl men weet dat deze effecten veel invloed kunnen hebben.
Een ander issue is de bepaling of er sprake is van ‘groene obligaties’. Dit wordt nu vastgesteld door de bedrijven die de obligaties zelf uitgeven. Hier spelen nog lopende discussies over wanneer een obligatie nu echt ‘groen’ is.
Vandaar de waarschuwing van DNB bij het trekken van conclusies trekken of beleid maken op basis van deze cijfers : Gebruik de data extra kritisch.
