Op accountantsorganisaties rust de wettelijke plicht ervoor te zorgen dat haar accountants zich houden aan de beroepsregels. Uit eerder onderzoek door de Autoriteit Financiële Markten (AFM) is gebleken dat de Nederlandse Big 4-accountantsorganisaties tekort zijn geschoten in de controles van jaarrekeningen over het boekjaar 2012, en in enkele gevallen over het boekjaar 2011. In meerdere door de AFM onderzochte controles was namelijk sprake van zodanige tekortkomingen dat de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie had verkregen. Daarmee heeft ieder van de Big 4-accountantsorganisaties in strijd met de wet gehandeld.
De AFM beschouwt de overtredingen als ernstig en heeft de Big 4-accountantsorganisaties de volgende boetes opgelegd:
•Een boete van € 1.810.000 voor Deloitte
•Een boete van € 2.230.000 voor EY
•Een boete van € 1.245.000 voor KPMG
•Een boete van € 845.000 voor PwC
De AFM vindt deze boetes passend en geboden voor deze overtredingen. Bij het vaststellen van de boetehoogte heeft de AFM rekening gehouden met de ernst en de verwijtbaarheid van de overtreding. De AFM heeft voor iedere Big 4-accountantsorganisatie een verschillend, samengesteld basisbedrag gehanteerd, dat is gebaseerd op de periode van overtreding. Omdat de boetes per 1 januari 2013 zijn verhoogd en de periodes van overtreding uiteenlopen, verschilt het basisbedrag van de boete per Big 4-accountantsorganisatie. De absolute omvang van de boete valt daarmee niet een-op-een samen met de ernst en verwijtbaarheid van de overtreding per individuele accountantsorganisatie. Ook heeft de AFM rekening gehouden met het feit dat zij Deloitte en EY eerder heeft beboet voor eenzelfde overtreding, waardoor het basisbedrag van de boete verplicht is verdubbeld.
Rapport over tekortkomingen
Accountants hebben een wettelijke controletaak. Beleggers, crediteuren en andere belanghebbenden moeten kunnen vertrouwen op het oordeel van een accountant zoals opgenomen in de controleverklaring bij de jaarrekening. Dat kan alleen als een controleverklaring is onderbouwd met voldoende en geschikte controle-informatie. In september 2014 heeft de AFM over de bovengenoemde tekortkomingen al een rapport gepubliceerd: ‘Uitkomsten onderzoek kwaliteit wettelijke controles Big 4-accountantsorganisaties’. Met de boetes treedt de AFM op tegen de in het rapport genoemde tekortkomingen.
De Big 4-accountantsorganisaties hebben inmiddels diverse verbetermaatregelen aangekondigd. In 2015 heeft de AFM onderzoek gedaan naar de opzet van de verandering en verbetermaatregelen bij accountantsorganisaties die wettelijke controles verrichten bij organisaties van openbaar belang, de zogenaamde OOB-kantoren. De resultaten van dit onderzoek heeft de AFM in oktober 2015 gepubliceerd met het rapport ‘Dashboard 2015 Verandering en Verbetermaatregelen OOB-accountantsorganisaties’. In 2016 onderzoekt de AFM of de door de accountantsorganisaties opgezette maatregelen werken en onderzoekt de AFM opnieuw de kwaliteit van de wettelijke controles. Dit is ook terug te lezen in de Agenda 2016-2018. Het besluit van de AFM kan door belanghebbenden ter toetsing aan de rechter worden voorgelegd.
Aangezien we als Risk & Compliance Platform Europe niet willen discrimineren door er slechts één accountantsorganisatie uit te pikken als het gaat om de bepaling van de hoogte van de opgelegde boete, hieronder het volledige lijstje:
Deloitte
Deloitte Accountants B.V. (Deloitte) krijgt de boete omdat uit onderzoek van de AFM blijkt dat Deloitte van 7 december 2011 tot en met 22 mei 2013 niet aan haar zorgplicht heeft voldaan (artikel 14 van de Wet toezicht accountantsorganisaties).Op accountantsorganisaties rust de wettelijke plicht ervoor te zorgen dat haar accountants zich houden aan de beroepsregels. Bij Deloitte was in vier van de tien door de AFM onderzochte wettelijke controles sprake van zodanige tekortkomingen dat de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie had verkregen. Daarmee heeft Deloitte als organisatie in strijd met de wet gehandeld. De AFM vindt een boete van € 1.810.000 passend en geboden voor deze overtreding. Bij het vaststellen van de boetehoogte heeft de AFM rekening gehouden met de ernst en de verwijtbaarheid van de overtreding. Ook heeft de AFM rekening gehouden met het feit dat zij Deloitte eerder heeft beboet voor eenzelfde overtreding, waardoor het basisbedrag van de boete verplicht is verdubbeld. Verder is rekening gehouden met het feit dat de tekortkomingen deels plaatsvonden in een periode dat het oude (lagere) boeteregime van toepassing was.
EY
Ernst & Young Accountants LLP (EY). Zij krijgt de boete omdat uit onderzoek van de AFM blijkt dat EY van 10 april 2012 tot en met 5 juli 2013 niet aan haar zorgplicht heeft voldaan (artikel 14 van de Wet toezicht accountantsorganisaties). Op accountantsorganisaties rust de wettelijke plicht ervoor te zorgen dat haar accountants zich houden aan de beroepsregels. Bij EY was in drie van de tien door de AFM onderzochte wettelijke controles sprake van zodanige tekortkomingen dat de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie had verkregen. Daarmee heeft EY als organisatie in strijd met de wet gehandeld. De AFM vindt een boete van € 2.230.000 passend en geboden voor deze overtreding. Bij het vaststellen van de boetehoogte heeft de AFM rekening gehouden met de ernst en de verwijtbaarheid van de overtreding. Ook heeft de AFM rekening gehouden met het feit dat zij EY eerder heeft beboet voor eenzelfde overtreding, waardoor het basisbedrag van de boete verplicht is verdubbeld. Verder is rekening gehouden met het feit dat de tekortkomingen deels plaatsvonden in een periode dat het oude (lagere) boeteregime van toepassing was.
KPMG
KPMG Accountants N.V. (KPMG) krijgt de boete omdat uit onderzoek van de AFM blijkt dat KPMG van 14 juni 2011 tot en met 10 juni 2013 niet aan haar zorgplicht heeft voldaan (artikel 14 van de Wet toezicht accountantsorganisaties). Op accountantsorganisaties rust de wettelijke plicht ervoor te zorgen dat haar accountants zich houden aan de beroepsregels. Bij KPMG was in zeven van de tien door de AFM onderzochte wettelijke controles sprake van zodanige tekortkomingen dat de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie had verkregen. Daarnaast heeft de AFM twee wettelijke controles onderzocht naar aanleiding van incidentmeldingen (meldingen door KPMG bij de AFM van mogelijke onregelmatigheden bij de gecontroleerde organisatie). Ook in die twee gevallen bleek de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie te hebben verkregen. Daarmee heeft KPMG als organisatie in strijd met de wet gehandeld. De AFM vindt een boete van € 1.245.000 passend en geboden voor deze overtreding. Bij het vaststellen van de boetehoogte heeft de AFM rekening gehouden met de ernst en de verwijtbaarheid van de overtreding. Verder is rekening gehouden met het feit dat de tekortkomingen deels plaatsvonden in een periode dat het oude (lagere) boeteregime van toepassing was.
PwC
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (PwC) krijgt de boete omdat uit onderzoek van de AFM blijkt dat PwC van 8 september 2011 tot en met 22 mei 2013 niet aan haar zorgplicht heeft voldaan (artikel 14 van de Wet toezicht accountantsorganisaties).Op accountantsorganisaties rust de wettelijke plicht ervoor te zorgen dat haar accountants zich houden aan de beroepsregels. Bij PwC was in vier van de tien door de AFM onderzochte wettelijke controles sprake van zodanige tekortkomingen dat de accountant bij afgifte van de controleverklaring geen voldoende en geen geschikte controle-informatie had verkregen. Daarmee heeft PwC als organisatie in strijd met de wet gehandeld. De AFM vindt een boete van € 845.000 passend en geboden voor deze overtreding. Bij het vaststellen van de boetehoogte heeft de AFM rekening gehouden met de ernst en de verwijtbaarheid van de overtreding. Verder is rekening gehouden met het feit dat de tekortkomingen deels plaatsvonden in een periode dat het oude (lagere) boeteregime van toepassing was.
