Minister Heinen (Financiën) heeft de Eerste Kamer de nota naar aanleiding van het verslag over het wetsvoorstel Plan van Aanpak Witwassen toegestuurd. Hierin beantwoordt hij vragen van diverse fracties, met name over het verbod op contante betalingen boven 3.000 euro. In september stemde de Tweede Kamer in met dit wetsvoorstel, dat een limiet van 3.000 euro instelt voor contante betalingen bij de aanschaf van producten. Het doel van deze maatregel is om witwaspraktijken effectiever te bestrijden.
Een belangrijk discussiepunt in de Eerste Kamer is de proportionaliteit en effectiviteit van deze grens. Verschillende fracties, waaronder BBB, D66, PVV, ChristenUnie, JA21 en SGP, uitten hierover hun zorgen. BBB, de grootste fractie, beschouwt de grens van 3.000 euro als een ‘kop’ op EU-beleid, terwijl het regeerakkoord stelt dat zulke nationale aanvullingen moeten worden vermeden of teruggedraaid.
Ook coalitiepartner PVV bekritiseert de limiet en noemt deze te laag. De partij vraagt zich af hoe dit zich verhoudt tot Duitsland, waar contant betalen veel gebruikelijker is. Zij willen weten of de mogelijke nadelige effecten op de handel met Duitsland zijn onderzocht. Minister Heinen geeft aan dat Duitsland momenteel geen beperking heeft, maar dat er vanaf 2027 een EU-brede limiet van 10.000 euro zal gelden. Er is geen specifiek onderzoek gedaan naar de impact op de handel met Duitsland, maar het voorstel sluit wel aan bij de Belgische limiet van 3.000 euro en is hoger dan in Frankrijk, waar de grens op 1.000 euro ligt.
De effectiviteit van het verbod wordt onderbouwd door diverse studies, zoals de recente National Risk Assessment (NRA) Witwassen en de supranationale risicobeoordeling van de Europese Commissie. Deze onderzoeken tonen aan dat contant geld een significante rol speelt bij witwaspraktijken. Door contante betalingen te beperken, wordt het moeilijker grote sommen illegaal verkregen geld wit te wassen. Uit onderzoek van Ecorys blijkt bovendien dat een lagere grens de effectiviteit vergroot.
Daarnaast zal de maatregel leiden tot minder administratieve lasten voor handelaren. Transacties onder 3.000 euro vereisen geen cliëntenonderzoek of melding van ongebruikelijke transacties, wat regeldruk vermindert en efficiëntie verhoogt.
Minister Heinen erkent echter dat criminelen mogelijk alternatieve methoden zullen zoeken om het verbod te omzeilen. Daarom blijft het belangrijk dat poortwachters, zoals cryptodienstverleners en banken, cliëntenonderzoek uitvoeren en ongebruikelijke transacties melden.
Het wetsvoorstel bevat een clausule voor evaluatie van de maatregel, waarbij ook de hoogte van de grens opnieuw wordt beoordeeld. Dit wordt op 10 december besproken.
drs. C.P. Haveman Reageren
een belachelijk voorstel. Onze grootste handelspartner Duitsland heeft op dit moment nog geen limiet, maar voert op 1 januari een limiet van 10,000 euro in. Waarom moet Nederland weer vooraan zitten met een regeling die voor vele ondernemers moeilijk is.