Macroprudentieel beleid NBB : Grote risico’s blijven bestaan

Het Directiecomité van de Nationale Bank België hield zijn tweede vergadering als macroprudentiële autoriteit op 7 oktober 2014. Tijdens zijn tweede vergadering als macroprudentiële autoriteit besprak het Directiecomité van de NBB het verloop van de risico’s en de kwetsbaarheden in het Belgische financiële stelsel.

De situatie op de financiële markten is in de laatste maanden verder verbeterd, met als gevolg dat het niveau van de volatiliteit en van de spreads verder daalde. De NBB is niettemin van mening dat er voor de financiële sector grote risico’s bliven bestaan et economisce erstel is aer dan veract, waardoor er neerwaartse druk wordt uitgeoefend op de inflatie en de nominale rendementen. Deze zwakke macro-economische omstandigheden leiden tot grote moeilijkheden voor de privésector, met inbegrip van de financiële sector, terwijl de publieke sector zijn schuldenlast moet verminderen.
Hoewel er op de korte termijn enige verbetering lijkt te ontstaan in de winstgevendheid, onder meer door enkele efficiëntieverbeteringen, verwacht de NBB dat de onderliggende winstgevendheid van de Belgische banksector, ondanks het herstructureringsproces dat in de nasleep van de financiële crisis in gang werd gezet, onder druk zal blijven staan. De lage rentetarieven en het ongunstige ondernemingsklimaat wegen op de netto rentebaten, het volume van de activiteiten en de kwaliteit van de activa. De verzekeringsondernemingen staan ook voor grote uitdagingen, gezien de hoge rentevoeten die nog steeds gewaarborgd worden op een groot deel van hun verplichtingen en de hernieuwing van hun obligatieportefeuille tegen lagere rentevoeten, die in sommige gevallen werden versneld door de realisatie van meerwaarden in 2013 en 2014. De geleidelijke tenuitvoerlegging van Solvency II vormt een extra uitdaging voor de verzekeringsondernemingen.
Bijgevolg moedigt de NBB de financiële instellingen aan hun herstructureringsproces voort te zetten en verder te streven naar efficiëntieverbeteringen. De NBB verwacht dat de banken en de verzekeringsondernemingen hun solvabiliteitspositie zullen blijven verbeteren en dat zij bijgevolg de betalingen aan de verzekeringnemers en de uitkeringen aan de aandeelhouders zullen beperken indien dit nodig blijkt om hun activiteiten op de lange termijn te ondersteunen. De verbetering van hun solvabiliteitspositie, door ingehouden winsten en/of de uitgifte van kapitaal, zal van groot belang zijn om het hoofd te kunnen bieden aan de nieuwe uitdagingen waarmee zij geconfronteerd worden als gevolg van het economisch klimaat en de toenemende solvabiliteitsvereisten.
Meerwaarden zorgvuldig afwegen
De NBB verwacht ook dat de verzekeringsondernemingen de realisatie van meerwaarden zorgvuldig afwegen tegen deze uitdagingen. Bovendien is de Bank van oordeel dat de maximale gewaarborgde rentevoet voor nieuwe groeps- en individuele verzekeringsovereenkomsten dient verlaagd te worden, zodat deze beter de huidige marktomstandigheden zou weerspiegelen.
Het lage niveau van het nominale rendement zou de banken en de verzekeringsondernemingen ertoe unnen aanetten om buitensporige risico’s te nemen oeel er tot dusver weinig gegevens zijn die erop ien dat er sprae is van een oetoct naar rendement blift de NBB alert voor dergelie risico’s Het Directiecomité van de NBB blijft inzonderheid nauwgezet toezicht houden op de Belgische woningmarkt en blijft ook de impact beoordelen van de prudentiële maatregelen die eind 2013 werden genomen voor Belgische woningkredieten. In de afgelopen maanden waren er tekenen die wijzen op een afvlakking, hoewel de NBB verwacht dat de volatiliteit zal toenemen en dat er in het tweede halfjaar eventueel tijdelijk een opwaartse druk op de prijzen zal ontstaan, als gevolg van de recente beslissingen van gewestelijke regeringen om de fiscale behandeling van door de eigenaars bewoonde huizen aan te passen. De NBB zal de mogelijke impact van het nieuwe fiscale regime op de financiële stabiliteit van nabij volgen.
Hoewel de recente ontwikkelingen op de markt voor commercieel vastgoed lijken te wijzen op een zekere matiging, is waakzaamheid gerechtvaardigd, aangezien de blootstelling van de financiële instellingen aan deze sector is toegenomen. In dit verband beveelt het Directiecomité van de NBB de banken en de verzekeringsondernemingen aan de volledigheid en de juistheid van de gegevens over commercieel vastgoed te verbeteren en de kwaliteit van hun leningen en de waarde van hun onderpand regelmatig te laten beoordelen door derden, om te garanderen dat deze activa correct en voorzichtig gewaardeerd worden op hun balans.