De Autoriteit Financiële Markten, afgekort AFM, is overwegend positief over het inzicht dat het Intern Kwaliteits Onderzoek (IKO) bij de OOB accountantsorganisaties geeft in de kwaliteit van hun wettelijke controles. Dat blijkt uit onderzoek waarbij de AFM ook keek naar hoe deze organisaties hun IKO opzetten en uitvoeren. OOB accountantsorganisaties achteraf de kwaliteit van een klein deel van hun wettelijke controles. Elke externe accountant wordt minstens eens in de 3 jaar geselecteerd. De uitvoering en de bevindingen geven een impuls voor de lerende organisatie. De OOB accountantsorganisaties bestempelden van 2018 tot en met 2020 aan de hand van hun IKO’s ongeveer driekwart van hun wettelijke controles als ‘toereikend’. De AFM legde het IKO van de betreffende accountantsorganisaties naast haar eigen onderzoek “Grip op kwaliteit” naar de kwaliteit van 18 wettelijke controles. AFM bestuurder Hanzo van Beusekom legt het ook haarfijn uit in de video.
Voor het overgrote deel (15) van de onderzochte wettelijke controles gaf het IKO een vergelijkbaar oordeel als de AFM. De AFM en de OOB accountantsorganisaties hanteren dus steeds meer dezelfde maatstaf voor kwaliteit. De AFM keek naar de elementen: selectie, uitvoering, weging, communicatie en herstel. Zo kreeg men en inzicht in de gerealiseerde kwaliteit.
Uit het AFM onderzoek komen ook mogelijkheden om het IKO te versterken en te vernieuwen. Zo hanteren de accountantsorganisaties verschillende kwalificatiesystemen. Zij kunnen deze vernieuwen door te verduidelijken wanneer sprake is van een ‘toereikende’ of ‘niet toereikende’ wettelijke controle. Gebruikers van jaarrekeningen krijgen daarmee een uniformer inzicht in de kwaliteit van wettelijke controles. De kwaliteit was niet voldoende op niveau, vooral op de terreinen fraude en continuïteit moet er nog het een en ander verbeterd worden, aldus de AFM.
Accountantsorganisaties, raden van commissarissen, auditcommissies en gebruikers van jaarrekeningen, zoals beleggers en crediteuren, kunnen de uitkomsten van dit onderzoek gebruiken voor de verdergaande dialoog over de kwaliteit van wettelijke controles.