Michel Klompmaker
We spraken onlangs met Frans Rutten en Karien Bos, beiden Managing Director van de BrightStone Group, over de trends vanuit het jaarlijkse onderzoek naar de jaarverslagen van de 74 beursfondsen , genoteerd aan de AEX, AMX en AScX. Het is inmiddels de achtste keer op rij dat het zogenaamde Financial Close Trendonderzoek wordt gepubliceerd. Voor dit jaarlijks terugkerende onderzoek zijn de jaarverslagen geanalyseerd van 74 beursfondsen, genoteerd aan de AEX, AMX en AScX. Elk jaar zijn er grote verbeteringen te zien in snelheid waarmee de cijfers worden gepubliceerd, maar wat zijn nu de belangrijkste trends die we kunnen optekenen na acht jaar onderzoek?
Eerst even graag het antwoord op de vraag waarom jullie acht jaar geleden begonnen zijn met dit onderzoek.
Frans Rutten: “We kregen regelmatig vragen van klanten voor advies en ondersteuning bij het versnellen hun afsluitproces. Vaak is er ook een wens vanuit directies om meer voorwaarts te sturen, dan het hebben over cijfers van de afgelopen maand. Hierbij kwam vaak de vraag naar voren waarom snel afsluiten belangrijk is, wat de ‘best practice’ is en welke andere bedrijven dit goed doen. Dit was voor ons reden om als kennispartner en autoriteit in de sector onze kennis te delen, onderzoek te doen en in gesprek te gaan met de beursfondsen.”
Voor wie zijn de uitkomsten van jullie onderzoeken eigenlijk interessant? Levert het toegevoegde waarde op voor bepaalde organisaties?
Frans Rutten: “Het onderzoek is waardevol voor zowel de onderzochte beursfondsen, als voor bedrijven die graag hun afsluitproces willen versnellen. Beursfondsen leren van peers in hun sector. Andere bedrijven nemen hun eigen processen onder de loep met de onderzoeksresultaten en leren van wat de beursgenoteerde bedrijven doen. Het onderzoeksrapport van BrightStone Group bevat een ranking en aanvullende informatie over onderwerpen die van impact zijn op een goed en deugdelijk en snel afsluitproces. Maar het gaat veel verder dan dat. In het rapport worden ook vragen beantwoord over het hoe en waarom, want bij snel afsluiten komt veel meer kijken; de impact van versneld afsluiten overstijgt deze processen en systemen. Mindset en leadership spelen een grote rol bij het versnellen van de jaarafsluiting. Sneller afsluiten maakt finance mensen vrij om de finance business partnerrol in te vullen. Het geeft meer tijd en meer inzicht om te sturen. Het geeft bovendien inzicht in de rol van de accountant; bij onvoldoende sturing op deze rol is het proces om te komen tot een definitieve goedkeuring langer.”
Laten we even ingaan op de resultaten van het meest recente onderzoek, dat van 2022. Wat zijn de opmerkelijkste zaken daarin?
Frans Rutten: ”Uit het onderzoek van dit jaar kwam naar voren dat nieuwkomer Fastned, uitbater van laadstations voor elektrisch rijden, haar jaarcijfers het snelste publiceerde. Fastned was met 11 dagen het snelst van alle fondsen en kwam al op 11 januari 2022 met haar Q4-cijfers naar buiten, waarmee het bedrijf de plek overnam van ASML, dat dit jaar als tweede is gepositioneerd met een versnelling van één dag en 19 dagen nodig had. Horecagroothandel Sligro bracht als eerste haar cijfers inclusief audit naar buiten na 34 dagen, een versnelling van twee dagen. Daarmee nam dit fonds de plek over van technologiebedrijf TomTom, dat met 35 dagen net zoveel tijd nodig had als vorig jaar. Vermeldenswaard is dat dit jaar om precies te zijn 49 fondsen één of meer dagen sneller hun geaudite cijfers naar buiten brachten dan vorig jaar.”
Is die snelheid dan zo belangrijk en kun je een toelichting geven op de trends van de laatste jaren?
Frans Rutten: “Snel afsluiten is geen doel op zich. Toch onderstreept het wel de finance excellence die de fondsen na streven. Daarbij draagt het sterk bij aan effectieve bedrijfsprocessen en grote tevredenheid onder stakeholders. De snelheid en betrouwbaarheid waarmee een bedrijf extern rapporteert, brengen stakeholders in direct verband met de mate waarin een bedrijf in control is. Een snelle financial close beïnvloedt deze perceptie positief. Voor wat betreft de trends hebben we vooral gekeken naar die bedrijven en sectoren in de periode 2015- 2021 die een structurele versnelling hebben laten zien. Bij sommige bedrijven was en is er sprake van een forse ontwikkeling. Ik noem als voorbeeld OCI want deze onderneming publiceerde nu haar jaarcijfers 63% sneller dan 8 jaar eerder. Ook Intertrust, WDP, VastNed, ASM International en OCI realiseerden een indrukwekkende versnelling.”
Karien Bos, eveneens Managing Director en vanaf het prille begin betrokken bij de opzet van het onderzoek vult aan: “In de acht jaar dat we dit onderzoek doen, hebben we een prachtige dataset verzameld die veel inzichten geeft in de ontwikkelingen die de fondsen doormaken en de uitdagingen waarmee te ze maken krijgen bij het closing proces. In het Financial Close Trendonderzoek zetten we een aantal opvallende zaken uiteen”.
Voor het onderzoek gaat BrightStone Group eveneens jaarlijks in gesprek met de fondsen over actuele thema’s die direct of indirect van invloed zijn op het financial close proces. De schaarste op de arbeidsmarkt is een onderwerp dat veel wordt gehoord en ook in de jaarverslagen van verschillende beursfondsen als één van dé risico’s voor de toekomst terugkomt. In het onderzoeksrapport wordt uitgebreid stilgestaan bij de problemen die zich precies voordoen en wat bedrijven doen om deze uitdagingen het hoofd te bieden.
Hoe staat het met de trend om in toenemende mate in de jaarverslagen verslag te moeten doen van de eigen ‘footprint’ met betrekking tot duurzaamheid?
Karien Bos: “Uit onze gesprekken met de fondsen kwam duidelijk naar voren dat er een grote rol is weggelegd voor verduurzaming in de jaarplannen, mede door ESG vereisten. De Green Deal van 2019 waarmee de Europese Unie (EU) vol inzet op de transitie naar een duurzame economie brengt dan ook de nieuwe rapportageverplichtingen met zich mee. In ons onderzoeksrapport wordt verslag gedaan van gesprekken die wij voerden met CFO’s en Group Controllers van een aantal fondsen die al hebben gepubliceerd volgens de nieuwe standaard. Hierbij viel op dat steeds meer wordt ingezet op data gedreven werken. In het trendrapport gaan we hierop verder in.”
Ook andere trends en kansen passeerden de revue, evenals uitdagingen waarmee de bedrijven te maken kregen bij het volgen van de nieuwe rapportagestandaarden. Voor bedrijven die nog met de nieuwe standaard aan de slag moeten wordt een aantal tips gedeeld. Eén van de thema’s die aan de orde komen is Algemene Vordering Gegevensbescherming (AVG). De AVG is bij steeds meer bedrijven een thema in de duurzaamheidsrapportages en een integraal onderdeel van de bedrijfsvoering.
BrightStone Event over beleidsontwikkelingen in de strijd tegen witwassen
Op woensdagavond 7 december jongstleden organiseerde de BrightStone Group speciaal voor de financiële sector in Nederland een interactief event met Jan van Koningsveld, directeur van het Offshore Kenniscentrum. Jan is een ervaren onderzoeker en was ruim 25 jaar werkzaam bij de FIOD. Hij was onder meer onderzoeker in de stuurgroep ‘Financial Action Task Force on Money Laundering (FATF)’, co-auteur van het onderzoeksrapport ‘Misuse of corporate vehicles’ en hij is nu betrokken bij de nieuwe versie van het National Risk Assessment Witwassen; NRA3. Samen met de inleiders Karien Bos en Frans Rutten ging hij met de zaal in op de laatste beleidsontwikkelingen ter preventie en bestrijding van witwassen en wat dit betekent voor financiële instellingen. Als uitgangspunt gebruikte hij hierbij de bedreigingen die naar voren komen in het NRA2 onderzoeksrapport uit 2019. Wat betekent dit voor financiële instellingen en hoe gaat de handhaving vanuit de toezichthouder naar de toekomst plaatsvinden? Hoe kan de financiële sector zich hier goed op voorbereiden? Hij nam ons ook mee in het proces van een strafrechtelijk onderzoek. Hoe werkt zo’n onderzoek en wanneer gaat men over tot strafrechtelijke vervolging van zowel een natuurlijke persoon als een rechtspersoon? Al met al een geslaagde avond met ook nog lekkere hapjes.
Het onderzoek Financial Close Trendonderzoek 2022 kan men downloaden via de website van www.brightstonegroup.nl
