Europeanen stellen het op prijs dat de EU expertise biedt en de lidstaten helpt bij het ontwerp en de uitvoering van hervormingen op tal van beleidsterreinen. Dit is een van de belangrijkste conclusies van een Flash Eurobarometer enquête uit april 2023, waaruit opnieuw blijkt dat het instrument voor technische ondersteuning (TSI) van de Commissie beschouwd wordt als een belangrijk instrument voor het verlenen van steun. Via het TSI verleent de Commissie op verzoek van de nationale autoriteiten technische ondersteuning bij hervormingen in de EU. Het TSI kan de lidstaten ook helpen de transformatieve hervormingen die in hun herstel- en veerkrachtplannen zijn opgenomen, te ontwerpen, te wijzigen, uit te voeren en te herzien.
In de enquête werd de Europeanen gevraagd op welke gebieden de lidstaten het meest baat bij EU-steun hebben bij het ontwerp en de uitvoering van hervormingen. Uit de antwoorden blijkt dat:
42 % van de Europeanen vindt dat de EU de uitwisseling van goede praktijken tussen de lidstaten zou kunnen bevorderen;
42 % EU-steun voor de lidstaten bij het beheer van crises (bijvoorbeeld pandemieën, natuurrampen en conflicten) belangrijk vindt;
34 % van mening is dat de EU de lidstaten met kennis en expertise zou kunnen bijstaan bij het ontwerp en de uitvoering van hervormingen;
34 % vindt dat de EU financiële steun zou kunnen verlenen voor hervormingen in de lidstaten;
31 % van mening is dat de EU zou kunnen helpen de vaardigheden en competenties van wie in de lidstaten in overheidsdienst werkt, aan te scherpen.
Europeanen willen efficiëntere overheidsdiensten
Volgens de deelnemers aan de enquête zouden de overheidsdiensten in de lidstaten doeltreffender en efficiënter moeten functioneren. Meer dan 45 % van de burgers is bijvoorbeeld van mening dat de overheidsdiensten in hun land complex, omslachtig en traag zijn.
Om het vertrouwen in de overheidsdiensten in hun land te vergroten, vinden de Europeanen dat die diensten minder bureaucratisch moeten zijn (52 %) en voor meer transparantie moeten zorgen bij de besluitvorming en het gebruik van overheidsmiddelen (44 %). Ongeveer een derde van de respondenten vindt dat de overheidsdiensten aan vertrouwen zouden winnen als voor meer communicatie en gestroomlijnde interactie met de burgers werd gezorgd en de ambtenaren beter werden opgeleid.
Bijna de helft van de Europeanen is van mening dat de overheidsdiensten de kloof met de burgers moeten dichten door van verschillende directe communicatiekanalen (onder meer persoonlijke contacten) gebruik te maken en duidelijkere informatie over procedures en diensten te verstrekken. De Europeanen pleiten ook voor meer digitale diensten (31 %) en gebruiksvriendelijkere e-overheidsdiensten (35 %).
Behoefte aan hervormingen in de gezondheidszorg en het onderwijs
Europeanen vinden dat er vooral behoefte aan hervormingen is in de gezondheidszorg (56 %) en het onderwijs (50 %). In 11 lidstaten dringt meer dan 60 % van de burgers aan op hervormingen van de volksgezondheid.
De resultaten van deze Eurobarometer enquête bevestigen het belang van het TSI. Het TSI beantwoordt immers aan de vraag van de lidstaten om ondersteuning bij hun hervormingen. De EU biedt via het TSI expertise en technische ondersteuning, bevordert de uitwisseling van informatie tussen landen en helpt de overheidsdiensten efficiënter te werken: gebieden waar volgens de burgers een rol voor de EU is weggelegd.
Tot dusver hebben meer dan 400 TSI-projecten – waaronder verschillende nieuwe projecten in 2023 – bijgedragen (of zullen ze bijdragen) tot de voorbereiding en de uitvoering van de herstel- en veerkrachtplannen van de lidstaten, onder door hervormingen te ondersteunen ter bevordering van de capaciteitsopbouw van overheidsdiensten.
Bij de uitvoering van TSI-hervormingsprojecten zal rekening worden gehouden met de resultaten van deze enquête. Zo zal het vlaggenschip PACE (Public Administration Cooperation Exchange) al in 2023 steun aan meer dan 300 ambtenaren uit 18 lidstaten verlenen om zich met goede praktijken in andere overheidsdiensten vertrouwd te maken, vaardigheden over te dragen en expertise op te bouwen. In 2024 zal voor nog meer uitwisselingsmogelijkheden worden gezorgd.
Achtergrondinformatie
De Flash Eurobarometer (526) is tussen 3 en 18 april 2023 gehouden via telefonische interviews. 25 631 respondenten uit de 27 EU-lidstaten zijn geïnterviewd. Bij het beantwoorden van de vragen werd de respondenten gevraagd maximaal drie antwoorden uit een lijst te selecteren.
Op 21 maart 2023 heeft de Commissie een nieuwe reeks van 151 projecten in het kader van het TSI goedgekeurd om alle lidstaten te helpen bij de voorbereiding, het ontwerp en de uitvoering van 326 hooggespecialiseerde hervormingen in 2023.
De ondersteunde projecten beantwoorden aan de behoeften van de lidstaten aan hervormingen die zijn afgestemd op de prioriteiten van de Europese Unie ter bevordering van moderne en efficiënte overheidsdiensten, duurzame groei en veerkrachtige economieën. Veel hervormingsprojecten zijn ook gekoppeld aan het REPowerEU-plan en het REPowerEU-hoofdstuk in het herstel- en veerkrachtplan.
Het instrument maakt deel uit van het meerjarig financieel kader 2021-2027 en bouwt voort op het succes van zijn voorganger, het steunprogramma voor structurele hervormingen (Structural Reform Support Programme, SRSP). Sinds 2017 zijn in alle lidstaten meer dan 1 500 projecten voor technische ondersteuning uitgevoerd met steun van het TSI en het SRSP.
