Het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft enkele belangrijke wijzigingen per begin 2024 aangekondigd, van belang voor risk & compliance professionals. Zo zullen de regels voor online bescherming van consumenten worden aangescherpt en is er een wijziging van de lijst van duurzame investeringen die in aanmerking komen voor de energie-investeringsaftrek en de jaarlijkse vaststelling van de bedragen voor coöperatieve energieopwekking. Op 17 februari 2024 zal de Europese Digital Services Act, afgekort DSA, van kracht worden. Op 6 maart 2024 komt daar de nieuwe Digital Markets Acts, afgekort DMA, bij. Ook is het nu mogelijk om in Nederland een besloten vennootschap online op te richten.
Bij DSA gaat het om de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van veel gebruikte digitale diensten. De bedoeling van is dat er een betere bescherming van grondrechten komt, online misleiding en gebrekkige informatie aangepakt wordt, en er een gelijk speelveld voor bedrijven en digitale handel ontstaat. De DSA geldt voor veel gebruikte onlinemarktplaatsen, sociale netwerken, zoekmachines, cloudaanbieders, online reis- en accommodatieplatforms, internetproviders en platforms om content te delen zoals videoplatforms. Onlinemarktplaatsen moeten bijvoorbeeld meer informatie inwinnen én publiceren over de bedrijven (handelaren) op hun platform. Ook moeten digitale diensten onder andere de regels voor het verwijderen van informatie of gebruikersaccounts uitgebreider uitleggen aan gebruikers. In de DSA wordt het online platforms verboden om nog langer advertenties te personaliseren op grond van bijvoorbeeld geloofsovertuiging of seksuele geaardheid. Minderjarigen zijn straks bovendien extra beschermd tegen gepersonaliseerde advertenties. Dat moet eraan bijdragen dat ze geen ongepaste reclame te zien krijgen.
Eerlijke concurrentie en betere consumentenbescherming allergrootste digitale platforms
Vanaf 6 maart 2024 moeten zes bekende digitale platforms moeten met in totaal 22 van hun diensten aan de nieuwe Digital Markets Act (DMA) voldoen. Het gaat om Alphabet (onder andere Google Search, YouTube), Amazon, Apple (onder andere Appstore), ByteDance (TikTok), Meta (onder andere Facebook, Whatsapp) en Microsoft (onder andere Windows, LinkedIn) die zijn aangewezen. De DMA beschermt consumenten en ondernemers, zorgt voor meer concurrentie en ook keuzevrijheid op digitale markten en regelt beter toezicht bijvoorbeeld op fusies en overnames. Nederland is een van de drijvende krachten achter deze nieuwe Europese concurrentieregels geweest. Door de DMA kunnen gebruikers van deze platforms straks individuele berichten sturen van de ene naar de andere berichtendienst. Ook mogen de ontwikkelaars van apps niet meer worden gedwongen om het betaalsysteem te gebruiken van appstores en mogen platforms eigen producten of diensten niet bevoordelen, door ze bovenaan de zoekresultaten te zetten. Ook regelt de DMA de mogelijkheid om eigen data van een platform naar een ander platform mee te nemen en de mogelijkheid vooraf geïnstalleerde apps te kunnen verwijderen. Verder komt er een ruimere meldingsplicht om fusies en overnames in de digitale economie te kunnen beoordelen.
Online oprichting van een besloten vennootschap
Nederland heeft op dit moment meer 400.000 besloten vennootschappen. Een nieuwe besloten vennootschap kan vanaf 1 januari 2024 voor het eerst ook online worden opgericht, zonder dat een ondernemer fysiek hiervoor naar een kantoor van een notaris hoeft te gaan. De notaris stelt een akte op die samen met de ondernemer via videobellen wordt doorgenomen, waarbij de ondernemer zich met een digitaal identificatiemiddel legitimeert. De akte kan dan ook online ondertekend worden. Een notaris mag weigeren om de oprichting online te doen, als er bijvoorbeeld een vermoeden is dat er sprake is van identiteitsfraude of in geval van twijfel of een aanvrager zelfstandig beslissingen kan nemen.
