Op 22 januari 2025 heeft De Nederlandsche Bank (DNB) twee bestuurlijke boetes opgelegd aan de Volksbank N.V. De boetes, met een gezamenlijk bedrag van 20 miljoen euro, zijn het gevolg van ernstige overtredingen op het gebied van bedrijfsvoering en anti-witwascontroles.
Boete voor gebrekkige bedrijfsvoering
DNB heeft vastgesteld dat de Volksbank gedurende de periode van 5 juli 2018 tot 11 oktober 2023 niet heeft voldaan aan de kernverplichting uit de Wet op het financieel toezicht (Wft) om een beheerste bedrijfsuitoefening te waarborgen. Deze overtreding leidde tot een bestuurlijke boete van 15 miljoen euro.
Een beheerste bedrijfsvoering vereist dat een bank beschikt over een duidelijke organisatiestructuur, heldere rapportagelijnen en effectief risicobeheer. DNB constateerde significante tekortkomingen bij de Volksbank, waaronder problemen met het beheer van krediet- en kapitaalrisico’s, gebrekkige interne modellen en een ineffectief kader voor interne governance en controle. Hierdoor kon de bank onvoldoende inzicht krijgen in haar risicopositie en risicobeheersing.
De boete is bepaald op basis van de ernst en duur van de overtreding, de aanzienlijke draagkracht van de Volksbank en het feit dat de bank herhaaldelijk is aangespoord om de tekortkomingen te herstellen. Hoewel de bank inmiddels maatregelen heeft genomen en het huidige bestuur prioriteit geeft aan herstel, achtte DNB een boete van 15 miljoen euro passend en noodzakelijk.
Boete voor gebrekkige anti-witwascontroles
Naast de boete voor bedrijfsvoering heeft de Volksbank ook een boete van 5 miljoen euro ontvangen wegens gebrekkige naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). DNB heeft vastgesteld dat de Volksbank haar klanten onvoldoende monitorde, risico’s niet tijdig signaleerde en grote achterstanden had bij het opvolgen van signalen uit haar monitoringsysteem.
Uit onderzoek over de periode van 2013 tot 2022 bleek dat de bank herhaaldelijk ernstig tekort is geschoten bij het naleven van de Wwft, ondanks eerdere handhavingsmaatregelen van DNB. Hoewel de Volksbank inmiddels maatregelen heeft genomen en een constructieve houding heeft aangenomen, achtte DNB de overtredingen ernstig genoeg om een boete van 5 miljoen euro op te leggen.
Belang van naleving
De aanpak van witwassen is van groot belang voor de bestrijding van criminaliteit. Banken fungeren als poortwachters binnen het financiële systeem en zijn verplicht om klanten te monitoren en ongebruikelijke transacties te melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Door tekortkomingen in deze controles ontstaan risico’s dat criminelen buiten het zicht van opsporingsinstanties blijven.
Met deze handhavende maatregelen onderstreept DNB het belang van een beheerste bedrijfsvoering en een effectieve naleving van de Wwft. Deze boetes vormen een duidelijk signaal naar de sector dat structurele tekortkomingen onacceptabel zijn en dat herstelmaatregelen tijdig en doeltreffend moeten worden doorgevoerd.
Mogelijkheid tot bezwaar
De Volksbank heeft na ontvangst van de boetebesluiten de mogelijkheid om binnen zes weken bezwaar te maken tegen beide besluiten.