Bijna de helft van de werkgevers in Nederland stuurt niet actief op diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid op de werkvloer, blijkt uit HR-onderzoek van adviesbureau Berenschot. Deze onderwerpen staan zelfs niet in de top tien van de belangrijkste beleidsthema’s bij de bijna duizend ondervraagde HR-professionals. De vraag rijst of organisaties zich voldoende bewust zijn van de ESG-richtlijnen, waarbij diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid een belangrijk onderdeel vormen.
Het onderzoek toont aan dat binnen het openbaar bestuur en de kennisintensievere dienstverlening diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid het hoogst op de agenda staan van alle onderzochte sectoren. Respectievelijk 61 procent en 57 procent van de HR-professionals in deze sectoren geven aan actief te sturen op deze thema’s. De focus ligt hierbij vooral op culturele en etnische diversiteit, terwijl genderdiversiteit en de aanstelling van mensen met een arbeidsbeperking minder nadruk krijgen. In de groot- en detailhandel (33 procent) en de handel, transport en dienstverlening (43 procent) worden diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid minder nadrukkelijk aangepakt. Bovendien hebben veel organisaties nog niet onderzocht of er sprake is van een loonkloof tussen mannen en vrouwen.
De S van ESG
Het belang van diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid is een belangrijk onderdeel binnen het ESG-kader, waarbij de ‘S’ staat voor ‘social‘. Deze factor richt zich op de sociale aspecten van bedrijfsvoering en de impact die bedrijven hebben op hun werknemers, klanten, gemeenschappen en andere stakeholders. Een essentieel onderdeel van de sociale dimensie is het bevorderen van gelijke kansen voor alle werknemers, ongeacht geslacht, kleur, etniciteit, leeftijd, seksuele geaardheid of andere kenmerken.
Het bevorderen van een diverse en inclusieve werkplek wordt steeds meer aangemoedigd en in sommige gevallen verplicht. Een belangrijke pijler binnen het ESG-kader is de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Sinds 1 januari 2024 moeten grote ondernemingen gedetailleerde informatie verstrekken over hun beleid, doelstellingen, resultaten en risico’s met betrekking tot diversiteit en inclusie als onderdeel van hun bredere ESG-rapportage. Middelgrote ondernemingen en beursgenoteerde kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) hebben mogelijk tot 2026 om aan de nieuwe vereisten te voldoen. Naast de Europese CSRD kent Nederland ook wetten die bedrijven aanmoedigen om diversiteit en inclusie te bevorderen. De Algemene wet gelijke behandeling verbiedt discriminatie op basis van geslacht, ras, leeftijd, handicap en andere kenmerken, wat bedrijven verplicht om gelijke behandeling te waarborgen. De Wet bestuur en toezicht rechtspersonen benadrukt het belang van een evenwichtige samenstelling binnen de raad van commissarissen en het bestuur voor goed bestuur.
Gebrek aan tijd en kennis
Hoewel er wetten en richtlijnen zijn die bedrijven verplichten en aanmoedigen om diversiteit en inclusie te integreren in hun beleid en rapportage, blijkt uit het onderzoek van Berenschot dat diversiteit en inclusie nog altijd geen prioriteit hebben voor een groot deel van de Nederlandse organisaties. Veel HR-professionals ervaren een gebrek aan tijd en kennis over hoe deze kwesties effectief aan te pakken. Ondanks de erkenning van het belang van deze thema’s worden zij vaak overweldigd door operationele druk en de constante uitdaging om personeel aan te trekken en te behouden. Dit belemmert de ontwikkeling en implementatie van strategieën voor diversiteit en inclusie.
Ondanks dat wet- en regelgeving steeds nadrukkelijker eisen stellen aan diversiteit en inclusie, blijven deze thema’s relatief laag op de agenda staan. Maar er is ook goed nieuws, de jaarlijkse HR-onderzoeken van Berenschot maken een duidelijke trend zichtbaar: het opzetten of bijstellen van diversiteitsbeleid stond in 2015 nog op de 22e plek, steeg in 2019 naar de 13e plek, en staat voor 2025 op de 11e plek. Er komt dus steeds meer aandacht voor diversiteit en inclusie, maar een centrale plaats binnen het HR-beleid van organisaties mist nog.
