Centraal of decentraal transformeren?
Onlangs een aardig artikel gelezen in Forbes over digitale transformatie strategieën. De rol van een IT-organisatie bij zo’n transformatie is evident, maar bij welk IT-organisatiemodel zien we de meest succesvolle implementaties? De afgelopen vijf jaar zijn succesvolle en minder succesvolle transformaties doorgevoerd. Elke transformatie is uiteindelijk een paradigma-verandering van ‘IT als ondersteunende techniek’ naar ‘data- en informatie-gedreven processen’. Dat kan deels gebeuren met behulp van externe partners in cloud en infrastructuur, maar kern is de eigen strategie, visie en vooral de regierol daarbij.
IT-afdelingen spelen hierbij een belangrijke rol. Staan zij passief aan de zijkant en houden slechts de bestaande infrastructuur in stand of nemen ze actief de regierol in dat nieuwe paradigma? Worden zij partners gericht op de zakelijke behoeften en daarbij behorende digitale transformatie? Hoe creëer je als IT-organisatie de digitale gereedheid in de organisatie? Ik kan me de procesveranderingen in eigen bedrijf herinneren toen we van handmatig 2D tekenen naar digitaal 3D-modelleren van producten gingen. En die digitale 3D-data direct in het productie- en supportproces gingen gebruiken. Alle industriële organisaties digitaliseerden in die tijd. Het aanschaffen van de benodigde IT-middelen en platformen was het makkelijkste. Maar hoe enthousiasmeer je een organisatie van duizenden personen om die nieuwe moderne digitale weg te willen inslaan?
Transformeren is dus mensenwerk. Iets of iemand moet daar het initiatief en de regie over nemen. Niet de leiding, die ligt op bestuursniveau om dit soort veranderingsprocessen werkelijk kunnen accorderen. Die garant kunnen staan voor budgetbeslissingen en lastige besluiten die impact op de hele organisatie zullen hebben. Zoals afscheid nemen van bedrijfsapplicaties die niet meer van deze tijd zijn. Afscheid nemen, inclusief alle vervelende en kostbare consequenties. Afscheid nemen van functionele organisaties die nu in procesgerichte of projectvorm moeten gaan functioneren of worden uitbesteed.
Uit het onderzoek dat Forbes aanhaalt, blijkt dat bij 86% van de succesvolle digitale transformaties de IT-organisatie een effectieve regiepartner was in die transformatie. Versus slechts 46% van de IT-organisaties waar de transformatie minder goed verliep. Een volwassen IT-organisatie die inderdaad de centrale regierol kan oppakken en uitvoeren, blijkt een cruciale succesfactor. Wat waren de eigenschappen van die succesvolle en effectieve digital-ready organisaties? De IT was gecentraliseerd! Er zijn vele discussies of centralisatie van de IT-organisatie nodig is bij digitale transformaties. Het antwoord is dus gewoon ja. Enterprise IT moet absoluut centraal worden aangestuurd. Experimenten en pilots kunnen deels decentraal plaatsvinden, maar regie en commitment kan alleen op centraal niveau worden gerealiseerd.
Een tweede succesfactor in dit onderzoek was de uitkomst dat succesvolle IT-organisaties zich hadden gecommitteerd op grote schaal gebruik te maken van de cloud en digitale techniek. Een commitment van cloud-first, automatisering voorop, gereedheid voor BI/AI en een software gedefinieerde oriëntatie. Niet alleen die nieuwe techniek kúnnen gebruiken maar ook een meester zijn in het gebruik van die techniek. En datacentrisch denken: (h)erkenning dat processen en applicaties op termijn vergaan, maar data altijd blijft bestaan. Het proces of de applicatie van vandaag kan morgen anders zijn. De onderliggende data is een eeuwigdurende asset. Welk proces of welke applicatie daar ooit bij gebruikt zal worden.
Hans Timmerman