Michel Klompmaker
Onlangs vond in het gebouw van The Hague Security Delta het eerste IFFC Fraudecafé van 2019 plaats over de vitale schakels in de criminele industrie. De burgemeester van Gilze en Rijen, Jan Boelhouwer was een van de sprekers en die viel op door zijn expliciete uitspraken over hoe in zijn gemeente bepaalde groepen daar “aan het werk” zijn en schijnbaar in alle rust verder kunnen gaan met het ontwikkelen van criminele activiteiten, waarbij hij sommige onroerend goed transacties in zijn gemeente als grootste witwasmachine benoemde.
Maar voordat de burgemeester aan zijn betoog mocht beginnen kwam eerst Jeroen van den Broek van de Taskforce vanuit de regio Noord-Brabant / Zeeland aan het woord en direct daarna Frouwke Scholtens van het Bureau Financieel Toezicht (BFT). Frouwke behandelde een fictieve casus over de verantwoordelijkheden van een klein administratiekantoor in relatie tot de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Zoveel is duidelijk: er is nog veel werk aan de winkel als het gaat om verdere bewustwording rond het thema ‘Know Your Customer’.
De sessie werd vervolgd door een interessante presentatie van Jan Boelhouwer (burgemeester van de gemeente Gilze en Rijen, Noord-Brabant), waarbij hij inzoomde op de problematiek rondom ‘onroerend goed als grootste witwasmachine van dit moment’. Hij schetste de uitdagingen waar zijn gemeente mee te kampen heeft rondom hennepteelt, spookwoningen, uitzendbureaus die panden opkopen en verhuren aan gastarbeiders waar veel geld mee gemoeid is en het bestrijden van ondermijning binnen de huidige wet- en regelgeving. Hij noemde man en paard en in het verleden leverde dat hem een aanklacht wegens smaad en laster op van een wapenhandelaar. Ook had de politieke partij Denk “bedenkingen” bij Boelhouwers uitspraken over de Turkse gemeenschap die in zijn gemeente actief is. Boelhouwer is echter op zoek naar antwoorden over hoe de financieel-economische criminaliteit binnen zijn gemeente bestreden kan worden, maar hij stuit daarbij regelmatig op ”administratieve” problemen tussen Politie en Justitie en zijn eigen wettelijke mogelijkheden als hoeder van de openbare orde binnen zijn gemeente.
Na de burgemeester wees Eric Hertogh van Smartcell Finding the Money, Taskforce het publiek op de implicaties van het gebruik van methodieken waarbij open source data wordt ingezet voor het verkrijgen van inzicht en context in het signaleren van vitale spelers en netwerken.
Andrea Wiegman van de FIOD gaf als laatste toelichting op de trends van de laatste jaren met betrekking tot de bestrijding van financieel-economische criminaliteit. Enerzijds meer transparantie maar anderzijds minder vertrouwen in de overheid en haar instellingen en de sociale ongelijkheid die dankzij de parallelle economie steeds duidelijker zichtbaar is geworden in het straatbeeld van alledag. Criminelen zijn slimmer geworden en ze liet ook blijken dat ze vraagtekens zet bij de rol van sommige “adviseurs, in casu notarissen en advocaten”, die zich voor het karretje van de criminelen laten spannen. Andrea sluit af met “ Er is veel te doen. Het is geen makkelijke klus en het begint met awareness. We moeten niet naar elkaar gaan wijzen wie z’n werk niet goed doet, we moeten ook gezamenlijk de aanpak organiseren. Daar liggen kansen.”
Het Fraudecafé (what’s in a name?) werd zoals gebruikelijk afgesloten met een netwerkborrel tussen de deelnemers en sprekers.