Accountants moeten specifieker en diepgaander controleren op frauderisico’s

30 januari 2025

Accountants besteden in wettelijke controles tijd en aandacht aan frauderisico’s en de daarmee samenhangende werkzaamheden. Uit onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) blijkt dat deze controlewerkzaamheden vaak onvoldoende specifiek en onvoldoende diepgaand zijn, waardoor fraude mogelijk over het hoofd kan worden gezien. De AFM onderzocht 32 wettelijke controles van jaarrekeningen. Bij twee derde van de onderzochte controles constateerde AFM dat de controlewerkzaamheden op een of meer frauderisico’s onvoldoende zijn.

Belang en bijzondere aard fraude(risico’s) vragen om extra aandacht in controle

Gecontroleerde ondernemingen zijn primair verantwoordelijk voor het voorkomen en aanpakken van fraude. Accountants hebben in de controles van jaarrekeningen een belangrijke verantwoordelijkheid in het tijdig signaleren van frauderisico’s en het uitvoeren van controlewerkzaamheden die hierop inspelen. Bij de controle maakt de accountant eerst een frauderisicoanalyse: welke risico’s zijn er? Met de controlewerkzaamheden neemt de accountant actie op deze risico’s. Een belangrijke stap dus. Daarom deed de AFM onderzoek naar de kwaliteit van deze controlewerkzaamheden. AFM onderzocht 32 wettelijke controles bij 13 accountantsorganisaties, zowel met een reguliere vergunning als met een OOB-vergunning.

Diepgaandere en specifiekere controlewerkzaamheden nodig

AFM ziet dat accountants in wettelijke controles tijd en aandacht besteden aan frauderisico’s en de daarmee samenhangende werkzaamheden. Maar die werkzaamheden moeten specifieker en diepgaander. Voor 23 van de 32 controles constateerde AFM dat de accountant geen voldoende en geen geschikte controle-informatie heeft gekregen over één of meer frauderisico’s. AFM ziet ook dat accountants de aard, timing en omvang van hun controlewerkzaamheden niet of onvoldoende specifiek aanpassen aan de onderkende frauderisico’s. Die controlewerkzaamheden moeten meer maatwerk zijn: specifieker, diepgaander en ook omvangrijker.

Zorg voor relevante en betrouwbare informatie in de fraudeparagraaf

Accountants rapporteren in de controleverklaring over fraude in een afzonderlijke fraudeparagraaf: ‘Controleaanpak frauderisico’s’. Bij 10 onderzochte wettelijke controles was de fraudeparagraaf in de controleverklaring op een of meer onderdelen onjuist of onvolledig. Daarmee werd een te rooskleurig beeld gegeven van de uitgevoerde werkzaamheden.

Gezamenlijke oproep AFM, NBA en SRA voor verbeterplannen

De AFM verwacht dat accountantsorganisaties kennisnemen van de uitkomsten van het onderzoek, hierop reflecteren en waar nodig verbetermaatregelen treffen. Samen met de NBA en SRA roepen zij accountants(organisaties) op te zorgen voor verbetering van de controlewerkzaamheden op frauderisico’s. Besteed hierbij ook aandacht aan gedragsmatige aspecten die een professioneel-kritische instelling belemmeren of stimuleren. In hun rapport deelt AFM goede praktijkvoorbeelden die organisaties ter inspiratie kunnen gebruiken. De rol van accountants bij het signaleren en opvolgen van fraude(risico’s) blijft ook in 2025 een terugkerend thema in het toezicht van de AFM.

Plaats uw reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *