Discipline

Bob Goulooze
Ik bespeur een trend die aan belang wint. En dat is de roep om meer ‘discipline.’ Niet alles moet en mag mogen. Discipline, heeft te maken met het onderdrukken van de basis verlangens. (Zelf)beheersing en controle zijn synoniemen van dit begrip. Het uitstellen van behoeften om daar later beter mee uit de voeten te kunnen. Maar we leven in een cultuur waarin ‘instant satisfaction’ hoog op de verlanglijst staat. Dat werkt egoïsme en horkengedrag in de hand.

Ongedisciplineerdheid kwam vooral in de jaren  zestig en zeventig sterk op. De dienstplicht werd afgeschaft. Hoewel ik zelf nooit Hare Majesteits wapenrok heb hoeven dragen, meen ik, gelet op wat vrienden allemaal terug rapporteerden, dat dit een terechte beslissing was. In het leger werd je vanzelfsprekend enigszins gedisciplineerd; maar niet heel erg. Sindsdien is Nederland in rap tempo ‘vrijer’ geworden. Het gevolg hiervan zien we overal terug in het dagelijkse leven. Met twee woorden spreken is er niet meer bij. Iedereen is ‘je’ geworden. ‘Eerbied voor grijze haren’, bestaat niet meer zoals volksbard Gert Timmermans dat ooit bezong. Iedereen moet nu ook ‘zichzelf blijven’, in plaats van verbetering na te streven. Discipline kreeg een vieze bijsmaak en men zag het overal verdwijnen. Tegenwoordig is er de nietszeggende roep om ‘respect’ van voetballers, artiesten en anderen. Als zij wat meer zelfdiscipline had getoond, hadden ze nooit om respect hoeven te zeuren.
Verjufd
Het onderwijs is een sector die veel onder de afnemende discipline van mensen heeft geleden. Studieprogramma’s waar 4 jaar voor staat lopen gemakkelijk uit tot 6 jaar. Op de basisschool en ook in het vervolgonderwijs heeft de ‘verjuffing’ stinkende wonden gemaakt. Verjuffing zorgt voor het ontbreken van het masculiene rolmodel, iets waar vooral jongens wat aan hebben. Waarmee ik geenszins wil zeggen dat mevrouwen niet aan disciplinerend gedrag kunnen doen. Uit eigen herinnering noem ik juffrouw Hoogeveen, onderwijzeres van mijn tweede klas lagere school. Zij was duidelijk, humoristisch, betrok iedereen bij de lessen, maar was niet gespeend van disciplinerende maatregelen. Zij trok je aan de oren of gaf een daverende klap met een liniaal op haar lessenaar; dan wist je dat je te ver of juist niet ver genoeg was gegaan. In haar klas was zij de baas; iedereen deed wat zij wilde. Via old school websites, las ik dat alle kinderen die op die school hebben gezeten, zonder uitzondering haar als favoriete juf bestempelden. Dat kwam omdat zij ook het vermogen had om leerlingen te motiveren en te bemoedigen. Daarbij was zij ook gekleed in wat men tegenwoordig fetisj-achtige kleding zou noemen, maar die toen heel gewoon was. Altijd in rok met zwarte naadkousen -panty’s bestonden toen nog niet-, hoge hakken en rood gestifte lippen. School was een feest.
Yuri
Een van mijn cliënten is een onderwijsinstituut dat, naar eigen zeggen de beste school van Nederland is. In ieder geval heeft dit College het hoogste slagingspercentage van Nederland. Dit Rotterdamse instituut versterkt de mentaliteit, ontwikkelt de creativiteit en rekt de mindset van studenten op. Het instituut leert studenten dat succesvol zijn voor iedereen binnen handbereik ligt, die doelen stelt en wil knokken. Het instituut onderscheidt zich doordat zij over een uitgesproken concept beschikt, geen concessies doet aan haar principes en inzet op zelfdiscipline als sleutel tot succes. Had Yuri van Gelder op deze school gezeten, hij zou naar drugs noch drank hebben getaald. Zijn zelfdiscipline zou hem hebben behoed voor het nachtelijke uitstapje. Zijn basisverlangen tot feesten, zou met een weekje zijn onderdrukt.
Er zijn bijna geen disciplinerende maatregelen meer. Men leert dat als je maar genoeg protesteert, er altijd wat te halen is. Dat is jammer want het is uiteindelijk het resultaat in termen van tijdwinst, hogere studiepunten, meer plezier in het werk, meer doelpunten, dat telt. Resultaten bereik je niet met zeuren en klagen.
Louis
In deze achter ons liggende sportzomer, waar Nederland het voetbal zonder echte betrokkenheid over zich heen moest laten komen, kwam het disciplinegebrek pregnant naar voren. Toen Louis van Gaal twee jaar geleden een stel ‘beperkte’ voetballers onder zijn hoede had, wist hij door zijn disciplinaire aanpak dit team tot grootse prestaties op te stuwen. Deze zelfde jongens behaalden onder de laat-maar-waaien-bondscoach Guus Hiddink wel een erg beroerd resultaat. Deelname aan het EK ging aan onze neus voorbij.
De jongens ontbeerden een goede discipline. Spelers deden maar wat in plaats van te spelen vanuit een concept. Evenmin liepen zij over van motivatie en betrokkenheid. Wie dacht dat Nederland zijn lesje wel had geleerd kwam bedrogen uit met de volstrekt incapabele Danny Blind aan het roer. Onder zijn leiding verdwenen mentaliteit en de creativiteit om de tegenstanders de wil op te leggen. Ook de mindset die nodig is om met de juiste reële instelling het veld op te komen en het werk af te maken ontbrak. En dat is waardoor Duitsland al vier keer wereldkampioen is geweest en wij nooit. Nederland zou er in veel opzichten beter voor staan met een meer gedisciplineerde aanpak van alles!
De auteur, Bob Goulooze, is een onafhankelijke communicatie expert op het gebied van reputatiemanagement. Andere artikelen van hem vindt u hieronder.