Onlangs hebben de Commissie en de Gemeenschappelijke Onderneming Europese high-performance computing (EuroHPC) toegezegd om Europese start-ups en kleine en middelgrote ondernemingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) en de bredere AI-gemeenschap meer toegang te geven tot de EU-supercomputers, die van wereldklasse zijn. Deze toezegging maakt deel uit van het EU-initiatief AI Start-Up. Toegang tot supercomputers van wereldklasse die AI-training en -tests versnellen is van cruciaal belang om de verdere ontwikkeling en schaalbaarheid van AI-modellen te ondersteunen, waarbij de trainingstijd wordt teruggebracht van maanden of jaren tot een kwestie van weken. De Commissie heeft dit verklaard in het kader van de vierde vergadering van de AI-alliantie in Madrid, na een aankondiging van voorzitter Von der Leyen in haar toespraak over de Staat van de Unie 2023. Europese actoren op het gebied van AI en high-performance computing (HPC) zullen nauw samenwerken om baanbrekende innovatie te stimuleren en het concurrentievermogen van de Europese industriële AI-sector te versterken. Dit zal de ontwikkeling van AI versnellen en de Europese Unie tot een concurrerende wereldleider maken.
Voorzitter Ursula von der Leyen: „Europa is een leider op het gebied van super computing, dankzij onze investeringen in de afgelopen jaren. We hebben drie geavanceerde supercomputers in de EU. En we moeten deze kracht benutten. De toegang tot de Europese super computing infrastructuur die we vandaag aankondigen, zal start-ups helpen om op verantwoorde wijze en in overeenstemming met de Europese waarden het voortouw te nemen bij het ontwikkelen en opschalen van artificiële intelligentie.”
De Europese Unie speelt momenteel wereldwijd een voortrekkersrol op het gebied van super computing. Drie van de EU-supercomputers zijn van wereldklasse (LEONARDO, LUMI en MareNostrum5) dankzij de inspanningen van de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC. Binnenkort wordt de capaciteit van de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC uitgebreid met de supercomputers JUPITER en JULES VERNE die op exaschaal en daarboven presteren en die dus nog geschikter zijn voor AI. Mede dankzij deze uitbreiding zullen de Europese supercomputingmiddelen een centrale rol spelen bij de ontwikkeling en training van uitgebreide fundamentele AI-modellen.
Volgende stappen
De landen die deelnemen aan de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC zullen zich met steun van de Europese Commissie inspannen voor versnelling van het onderzoek, de ontwikkeling, demonstratie en uitrol van de Europese super computing infrastructuur. Deze verbintenis heeft tot doel bij te dragen tot de overkoepelende EU-doelstelling om een betrouwbaar en verantwoord wereldwijd AI-ecosysteem tot stand te brengen. Dit betekent het volgende in dit verband:
*Lancering van de Large AI grand challenge: Deze wedstrijd, die vandaag van start gaat, is een samenwerking onder leiding van het door de EU gefinancierde project AI-BOOST, waarbij de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC de Europese supercomputers beschikbaar stelt. De wedstrijdorganisatoren hopen op de brede deelname van Europese start-ups met ervaring op het gebied van grootschalige AI-modellen. Van de winnaars wordt verwacht dat zij de ontwikkelde modellen beschikbaar stellen in het kader van een opensourcelicentie voor niet-commercieel gebruik, of door hun onderzoeksresultaten te publiceren. Er worden maximaal vier veelbelovende Europese AI-start-ups geselecteerd, die toegang zullen krijgen tot de EuroHPC-super computing faciliteiten om de ontwikkeling van grootschalige AI-modellen in Europa te bevorderen. Onder de winnaars zal een prijs van 1 miljoen euro worden verdeeld.
*Toegang tot de Europese supercomputercapaciteit: ethische en verantwoordelijke AI-start-ups krijgen toegang, zodat zij hun modellen efficiënt kunnen trainen met behulp van Europese supercomputers.
*Geavanceerde activiteiten en diensten: de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC zal zich inzetten voor geavanceerde activiteiten en diensten op basis van high-performance computing, om betrouwbare AI in Europa te bevorderen. Deze inspanningen zullen erop gericht zijn dat AI-gemeenschappen betere toegang krijgen tot en optimaal en efficiënt gebruik kunnen maken van HPC-technologieën voor wetenschappelijke en industriële innovatie.
Bovendien zal de Commissie, als onderdeel van haar werkprogramma voor 2024, in de verordening betreffende de Gemeenschappelijke Onderneming EuroHPC wijzigingen voorstellen om ervoor te zorgen dat Europese start-ups op het gebied van AI duurzaam toegang krijgen tot de Europese supercomputercapaciteit.
In de toespraak over de Staat van de Unie van 2023 wees voorzitter Von der Leyen op de noodzaak om de voortrekkersrol die Europa heeft op het gebied van supercomputing te benutten. Daarom kondigde zij een nieuw initiatief aan om de Europese supercomputers open te stellen voor start-ups op het gebied van AI, om hun modellen te trainen en zo innovatie op het gebied van AI te stimuleren.