Uit een recent onderzoek van SAS blijkt dat iet minder dan twee derde van de bevraagde Belgische consumenten bang is om slachtoffer te worden van fraude. Wereldwijd ligt dit gemiddelde hoger, namelijk op 75%. Ook vindt 85% van de consumenten dat organisaties meer zouden moeten doen om hen te beschermen tegen fraude. Het onderzoek van SAS belicht wereldwijde trends in fraude gericht op consumenten. Het globale fraudeonderzoek werd gedaan onder 13.500 consumenten, waarvan 500 uit België. Opvallend is dat de resultaten van de Belgische consumenten in sommige opzichten afwijken van de andere onderzochte landen.
Zo gaf 51% van de Belgische consumenten aan niet meer fraude te hebben ervaren ten opzichte van eerdere jaren, terwijl dit wereldwijd iets lager ligt, op gemiddeld 46%. Belgen zijn daarnaast iets voorzichtiger met het delen van data. Waar gemiddeld 20% van alle respondenten wereldwijd heel bereid is om persoonlijke data met service providers te delen om fraude te voorkomen, is dit voor België slechts 15% .
Belgische consumenten hebben ook andere ervaringen met betrekking tot het soort (pogingen tot) fraude. Zo zien Belgische consumenten vaker fraude gepleegd door fraudeurs die hen willen laten geloven dat ze hen nog geld van hen tegoed hebben; 33% van de Belgische respondenten zegt deze vorm van fraude te hebben gezien, tegen een wereldwijd gemiddelde van 25%. Ook komt onder Belgische consumenten fraude in de vorm van pogingen om bankgegevens te verkrijgen het meest voor en vinden de meeste fraudepogingen via e-mail plaats.
Het onderzoek laat tevens zien dat maar liefst 85% van de Belgische respondenten tegenwoordig meer op zijn hoede is voor fraude dan voorgaande jaren. Bijna 60% van de Belgische respondenten is minimaal één keer slachtoffer geweest van fraude. Wereldwijd is dit nog een stuk hoger, zelfs 70%. De voorzichtige benadering van Belgen richting fraude is ook terug te zien in de cijfers. 40% gaf aan nooit slachtoffer te zijn geweest van fraude, terwijl dit wereldwijd slechts 30% was. Ondanks de toenemende angst voor fraude, indiceert het rapport dat consumenten zich hierdoor niet laten weerhouden in het gebruik van digitale diensten. Een ruime meerderheid van de Belgische deelnemende consumenten liet weten digitale diensten te blijven gebruiken, waarbij 19% zelfs aangaf meer digitale diensten te willen gaan gebruiken.
AI-gedreven fraude
De grote angst rondom fraude heeft waarschijnlijk verschillende oorzaken, waaronder het toenemende aantal nieuwsberichten over fraude, economische crises en de groeiende afhankelijkheid van consumenten van online kanalen die meer informatie van hen vragen. Daar komt nog een nieuwe trend bij, generatieve AI-technologie, die fraude nog gemakkelijker maakt.
Generatieve AI kan worden gebruikt om bijvoorbeeld deepfake profielen te maken, waarbij de fraudeur de stem of het gezicht van het slachtoffer kan nabootsen om toegang te krijgen tot accounts. Toch geeft bijna 76 % van de Belgische respondenten aan wel bereid te zijn om biometrische methodes, zoals gezichtsherkenning of spraakherkenning, bij een betaling of transactie te gebruiken in plaats van wachtwoorden. Een ruime meerderheid gaf aan voor authenticatie bij overschrijvingen, betalingen, transacties, etc… zelfs liever biometrische methodes te gebruiken dan wachtwoorden.
Enkele andere belangrijke bevindingen uit het onderzoek zijn:
• Nederlandse en Belgische consumenten beschouwen veiligheidscontroles die ze moeten ondergaan bij leveranciers/serviceproviders als minder negatief dan consumenten in andere landen. In Nederland en België ervaarde respectievelijk 29% en 26% van de respondenten een slechtere klantenservice door veiligheidscontroles, terwijl dit percentage wereldwijd op 35 lag.
• De top 3 meest gebruikte communicatiekanalen door fraudeurs wereldwijd zijn: mobiele telefoon (70%), e-mail (67%) en tekst/Whatsapp (42%).
• 60% van de Belgische respondenten zegt dat ze zouden overstappen naar een andere service provider als ze te maken krijgen met fraude of het gevoel hebben dat een ander bedrijf betere bescherming biedt.
SAS heeft 3Gem Research and Insights opdracht gegeven voor een wereldwijd onderzoek naar enkele van de belangrijkste trends in fraude gericht op consumenten. Het onderzoek vond eind 2022 plaats. De bevindingen zijn gebaseerd op een steekproef van 13.500 consumenten uit 16 verschillende landen, waarvan 500 respondenten uit Nederland afkomstig zijn.
