Daniëlle Geelen
Financiële toezichthouders AFM en DNB besteden steeds meer aandacht aan de toegankelijkheid van financiële diensten. Zo publiceerde DNB recentelijk een onderzoek over het digitale betalingsverkeer. Hieruit bleek dat één op de zes Nederlanders moeite heeft met de digitale betaalwereld, waardoor het risico op een tweedeling binnen de maatschappij ontstaat. Om de toegankelijkheid van producten en diensten voor personen met een handicap of een functionele beperking te verbeteren, komen er nieuwe regels. Per 28 juni 2025 treedt de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn in werking. Voor wie geldt de nieuwe richtlijn?
De toegankelijkheidsregels zien op een breed scala aan producten en diensten, waaronder bepaalde financiële diensten. De financiële ondernemingen die straks moeten voldoen aan de toegankelijkheidsvereisten zijn:
• Aanbieders van hypothecair of consumptief krediet;
• Beleggingsondernemingen die beleggingsdiensten verlenen;
• Banken die betaalrekeningen aanbieden;
• Betaaldienstverleners en elektronisch geldinstellingen.
Ook andere financiële diensten moeten voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften. De nieuwe richtlijn spreekt over “e-handelsdiensten”. Dat betekent dat de toegankelijkheidsvoorschriften ook gelden als aan een consument diensten worden verleend op afstand, via websites of op basis van mobiele apparaten. Denk bijvoorbeeld aan een onderneming die spaarrekeningen aanbiedt via haar online-omgeving.
Voor wie niet?
Micro-ondernemingen zijn niet verplicht om hun diensten toegankelijk te maken. Dit zijn ondernemingen met minder dan tien mensen in dienst, en met een jaaromzet van maximaal twee miljoen euro. Een andere uitzondering geldt voor gevallen waarbij de naleving van de richtlijn tot onevenredige last zou leiden. ‘’In dit geval is de dienstverlener verplicht om dit schriftelijk te onderbouwen, met legitieme redenen,’’ voegt Geelen hieraan toe. ‘’Het ontbreken van tijd, prioriteit of kennis mag niet als reden worden opgevoerd. Ook moeten de toegankelijkheidsvoorschriften die geen onevenredige last veroorzaken gewoon worden toegepast. De dienstverlener is verplicht om dit iedere vijf jaar opnieuw te toetsen.’’
Wat houden de nieuwe regels in?
Om aan de nieuwe regels te voldoen, moeten financiële ondernemingen procedures opstellen, hun informatie aanpassen en hun algemene voorwaarden herzien.
• Procedures
Financiële ondernemingen moeten over procedures beschikken die ervoor zorgen dat hun diensten toegankelijk zijn én blijven voor personen met een handicap. Dat betekent dat zij begrijpelijke informatie moeten verschaffen die op meer dan één zintuigelijke manier beschikbaar wordt gesteld. Ook moeten ondernemingen elektronische ondertekening mogelijk maken. Het is hierbij belangrijk om rekening te houden met veranderingen in de dienstverlening. Bijvoorbeeld door de toegankelijkheidsvoorschriften mee te nemen in het productgoedkeuringsproces.
• Informatie
Ook de informatie over de financiële dienst die aan consumenten wordt verstrekt moet voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften. Als er bij de dienst gebruik gemaakt wordt van een product (denk aan een paslezer), moet deze ook voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften. De toegankelijkheidsvoorschriften gelden ook voor identificatiemethoden, elektronische handtekeningen en betalingsdiensten, omdat deze nodig zijn voor het sluiten van transacties op het gebied van bankieren door consumenten. Ook moeten websites en diensten op mobiele apparatuur toegankelijk worden gemaakt, door ze waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust te maken.
• Algemene voorwaarden
In de algemene voorwaarden wordt een algemene beschrijving van de dienst opgenomen in toegankelijk format, alsook een toelichting op hoe de dienst werkt. Ook moet een beschrijving worden toegevoegd van hoe aan de toepasselijke toegankelijkheidsvoorschriften uit bijlage I wordt voldaan.
Inwerkingtreding en overgangsregime
Naar verwachting zullen de nieuwe regels op 28 juni 2025 in werking treden. Voor bestaande diensten geldt een overgangsregime van vijf jaar. Bestaande diensten hoeven dus pas per 28 juni 2030 te voldoen aan de toegankelijkheidsvoorschriften.
De auteur, Daniëlle Geelen, is consultant bij Charco & Dique, de risk & compliance tak van ProjectiveGroup.
