Lise Alm
In 2018 werd de Non-Financial Reporting Directive (NFRD) van de Europese Unie van kracht. Deze richtlijn schrijft voor dat bedrijven ook niet-financiële informatie in hun jaarverslagen moeten opnemen, zoals informatie over hun klimaatbeschermende maatregelen. Nu komt de EU met een concept voor een nieuwe richtlijn in de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Het voorstel is om deze richtlijn al in het boekjaar 2024 van kracht te laten gaan. Dit houdt in dat de eerste rapportage op basis van de CSRD op 1 januari 2025 plaatsvindt. In dit artikel gaan we in op de veranderingen die de nieuwe richtlijn met zich meebrengt, de belangrijkste dingen die je over de CSRD moet weten en wat die voor je organisatie betekenen. Waarom werkt de EU de huidige richtlijn bij?
De Europese Unie constateerde dat de informatie die bedrijven op basis van het huidige rapportagekader publiceerden niet altijd betrouwbaar, vergelijkbaar en relevant was. De eisen van de NFRD werden te onduidelijk geacht; het grote aantal normen en kaders die uit deze richtlijn voortvloeien maakten het moeilijk voor bedrijven om na te gaan waarover ze precies moeten rapporteren. De EU ontwikkelde de CSRD om het bestaande NFRD kader aan te scherpen. Deze richtlijn maakt aan bedrijven duidelijk hoe ze vergelijkbare, relevante en betrouwbare duurzaamheidsrapportages kunnen opstellen en over welke zaken zij verslag moeten uitbrengen.
Voor wie is de CSRD relevant?
De NFRD geldt alleen voor beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeraars met meer dan 500 werknemers. De doelgroep omvatte in totaal zo’n 11.000 bedrijven. De CSRD is van toepassing op een veel bredere groep. Het gaat om in totaal 50.000 bedrijven die samen goed zijn voor 75% van de totale omzet in de EU:
● Alle bedrijven die voldoen aan minimaal twee van de drie volgende criteria: ze hebben 250 of meer werknemers, een netto-omzet van 40 miljoen euro en voor 20 miljoen euro op de balans.
● Alle beursgenoteerde bedrijven in door de EU gereguleerde markten. Dat geldt ook voor bedrijven die niet in de EU zijn gevestigd, maar wel een beursnotering hebben in door de EU gereguleerde markten, een netto-omzet van 150 miljoen euro hebben en beschikken over minimaal één dochteronderneming of filiaal in de EU.
● Kleine en middelgrote bedrijven (MKB) die vanaf het boekjaar 2026 genoteerd zijn op beurzen in door de EU gereguleerde markten. Voor dit type organisaties gelden afzonderlijke, minder strenge normen dan voor grotere ondernemingen.
Microbedrijven met minder dan 10 werknemers of een omzet van minder dan 2 miljoen euro en een balanstotaal van minder dan 2 miljoen euro zijn de enige bedrijven die niet onder de CSRD vallen.
Wat is er nieuw aan CSRD rapportage?
Bedrijven moesten in het kader van de NFDR al verslag uitbrengen over klimaatbeschermende maatregelen, maatschappelijke verantwoordelijkheid, de behandeling van werknemers, het respecteren van mensenrechten, de bestrijding van corruptie en fraude en diversiteit in de bestuurskamer (leeftijd, sekse, opleiding en werkachtergrond). De CSRD breidt dit uit met diverse aanvullende eisen. De CSRD voegt het concept van dubbele materialiteit toe. Dat houdt in dat bedrijven niet alleen verslag moeten uitbrengen over de impact van hun activiteiten op de maatschappij en het klimaat, maar ook over duurzaamheidsrisico’s die op hun onderneming zelf van invloed zijn. De CSRD introduceert een proces voor het selecteren van materiële onderwerpen voor stakeholders, de eis om toekomstgerichte informatie toe te voegen, zoals doelstellingen en de voortgang daaromtrent, en de noodzaak om verslag uit te brengen over immateriële zaken, zoals maatschappelijk en menselijk kapitaal en intellectueel eigendom. Ten slotte wordt rapportage in overeenstemming met zowel de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) als de EU-taxonomie verplicht. Deze kaders schrijven respectievelijk voor welke maatschappelijke, klimaat- en governance-data deelnemers in de financiële markten in de EU moeten publiceren en welke economische activiteiten officieel als duurzaam worden geclassificeerd.
Bedrijven moeten daarnaast regelmatig rapporten publiceren in overeenstemming met de EU-normen voor duurzaamheidsrapportage. Ze moeten de waarheidsgetrouwheid van hun duurzaamheidsinformatie laten evalueren door een onafhankelijke externe partij en deze informatie samen met hun financiële cijfers in hun bestuursverslag publiceren.
Wanneer gaat de CSRD van kracht?
In juni 2022 bereikten de Europese Raad en het Europese Parlement een eerste voorlopig politiek akkoord over de CSRD. Volgens dit akkoord zal de toepassing van de richtlijn in drie fasen van kracht gaan in deze volgorde:
● Boekjaar 2024: Bedrijven met gemiddeld 500 werknemers (jaarverslag gepubliceerd in 2025).
● Boekjaar 2025: Bedrijven met meer dan 250 werknemers en/of een netto-omzet van 40 miljoen euro en/of een balanstotaal van 20 miljoen euro.
● Boekjaar 2026: Mkb organisaties, kleine en niet complexe kredietinstellingen en captive verzekeraars moeten verslag uitbrengen op basis van een afzonderlijke, proportionele rapportagenorm.
Mkb organisaties kunnen ervoor kiezen om tot 2028 de rapportagerichtlijnen van de CSRD niet te volgen. Zij moeten dan wel een verklaring aan hun bestuursverslag toevoegen waarin zij in het kort uitleggen waarom hun verslag geen duurzaamheidsrapportage bevat. CSRD dient om bedrijven duidelijk te maken over welke zaken zij vergelijkbare, relevante en betrouwbare duurzaamheidsinformatie moeten rapporteren. De richtlijn gaat in 2024 van kracht en een goede voorbereiding is de sleutel tot een juiste toepassing daarvan. Bedrijven, inclusief het mkb, zouden er goed aan doen om nu al na te gaan hoe zij precies moeten rapporteren op basis van de nieuwe richtlijn. Zo kunnen zij zich optimaal voorbereiden en ervoor zorgen dat dit proces zo soepel mogelijk verloopt.
De auteur, Lise Alm, is Chief Strategy Officer bij Worldfavor.
