Gisteren, op vrijdag 22 april 2022 heeft de rechtbank Amsterdam, op verzoek van Amsterdam Trade Bank N.V. en de Nederlandsche Bank N.V. het faillissement uitgesproken van Amsterdam Trade Bank. Het is al weer een behoorlijke tijd geleden dat in Nederland een bank failliet ging. U herinnert zich ongetwijfeld nog de DSB Bank van Dirk Scheringa, die kopje onder ging in oktober 2009. Twaalf jaar (!) daarna is het faillissement afgerond. Nu is het een iets ander verhaal. De opgelegde sancties na de inval in Oekraïne door Rusland zijn debet aan het faillissement. Immers de Russische Alfa Bank heeft een groot belang in Amsterdam Trade Bank, waarbij een deel van de Ultimate Beneficial Owners, afgekort UBOs, Russische personen zijn die op de sanctielijsten voorkomen.
Amsterdam Trade Bank ondervond met name de gevolgen van de sancties die zijn afgekondigd in het Verenigd Koninkrijk en in de Verenigde Staten. Als dochter van Alfa Bank is de bank direct gesanctioneerd, waardoor bedrijven en personen uit deze landen per 24 april respectievelijk 6 mei geen zaken meer mochten doen met Amsterdam Trade Bank. Als gevolg hiervan beëindigden verschillende dienstverleners hun diensten of zij dreigden dat op korte termijn te gaan doen. Verschillende werknemers wilden hun contract opzeggen en dit alles had tot gevolg dat de bank niet langer in staat was haar kernactiviteiten uit te voeren.
De bank heeft voorafgaande het faillissement en ter naleving van de EU-sancties diverse maatregelen getroffen om te waarborgen dat er geen geldstromen, zoals dividend, of andere voordelen ter beschikking konden worden gesteld aan haar gesanctioneerde UBOs.
Als curatoren zijn benoemd de heren Toni van Hees en Job van Hoof van het advocatenkantoor Stibbe. We zijn benieuwd hoe lang de uiteindelijke afhandeling van dit faillissement zal zijn, met in het achterhoofd de 67,1 miljoen euro die de curatoren van de failliete DSB Bank konden factureren.
In de Nederlandse wet zijn maatregelen voorzien om de onmiddellijke financiële gevolgen van een faillissement voor spaarders te dempen. De bank heeft een Nederlandse bankvergunning en valt daarmee onder het Nederlandse Depositogarantiestelsel. Als gevolg van het faillissement van heeft De Nederlandsche Bank dit in werking gesteld, met als doel rekeninghouders van banken te beschermen. Dit betekent dat personen die (spaar)geld aanhouden op een rekening bij Amsterdam Trade Bank dit (spaar)geld via het garantiestelsel terugkrijgen tot een bedrag van 100.000 euro. De Nederlandsche Bank is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Depositogarantiestelsel. Volgens DNB ontvangen de rekeninghouders spoedig per post bericht over de activering van het depositogarantiestelsel en nadere informatie over de wijze waarop de vergoeding door DNB zal worden uitbetaald. Momenteel geldt dat binnen tien werkdagen nadat het faillissement is uitgesproken een uitkering aan spaarders moet worden gedaan.
Het bedrag van ongeveer 700 miljoen euro van het spaargeld van Amsterdam Trade Bank is gedekt onder het Depositogarantiestelsel. Het gaat daarbij voornamelijk om kleine spaarders in Nederland (circa 17.000) en Duitsland (circa 6.000). De groep spaarders met spaargelden boven de 100.000 euro, zal een deel van het spaarbedrag niet vergoed krijgen. Deze spaarders behouden voor dat restant een vordering op de faillissementsboedel van ATB.
Het Depositogarantiefonds wordt gevuld door bijdragen van Nederlandse banken. Het fonds bevat momenteel ongeveer 3 miljard euro, ruim voldoende in dit geval. Met het faillissement is de geheimhoudingsplicht van De Nederlandsche Bank ten aanzien van informatie over deze instelling gedeeltelijk vervallen. De Nederlandse Minister van Financiën, mevrouw Sigrid Kaag heeft daarom het feitenoverzicht opgevraagd over het faillissement.
De minister merkt op dat Amsterdam Trade Bank een unieke bank is in Nederland, vanwege haar Russische (indirecte) aandeelhouders. De gevolgen van de sanctiepakketten op andere Nederlandse banken zijn dan ook op geen enkele wijze te vergelijken met die voor Amsterdam Trade Bank, aldus de minister.
