Prijs de dag niet voor de avond gevallen is
Dat doen we vanzelfsprekend ook niet. Maar toegegeven: de verleiding was groot om in euforie te vervallen, gelet op de winstgevende accenten die we al geruime tijd leggen in technologiewaarden, die in augustus met een zelden geziene verschroeiende versnelling iedereen het nakijken hadden gegeven. Het arsenaal aan Bijbels geïnspireerde waarschuwingen voor de mogelijke gevolgen van hoogmoed is ons echter geenszins vreemd. De technologiereuzen kenden een ongezien lange zomer, maar werden tijdens de eerste dagen van september op een reeks stevige onweersbuien getrakteerd. Een terugslag, welswaar relatief beperkt in omvang en wellicht ook in tijd, was onvermijdelijk. Maar een dergelijke ommekeer is onmogelijk te timen omdat de trigger die een dergelijke beweging in gang trekt onvoorspelbaar is. In dit geval zorgden, vreemd genoeg, de relatief gunstige conjunctuurcijfers in de VS en de stroom aan optimistisch nieuws over de nakende beschikbaarheid van een efficiënt vaccin, voor flink wat averij op de technologiebeurzen. De schade bleef echter zeer beperkt op andere onderdelen van de wereldmarkten. De koersontwikkeling van de technologiewaarden brengt onvermijdelijk de beelden in herinnering van de scherpe terugval bij de aanvang van dit millennium, toen de technologiezeepbel implodeerde onder het gewicht van zijn hooggespannen verwachtingen. De vergelijking met de situatie in 2000 leert ons echter snel dat de waarderingen in de aanloop van het tranendal op de NASDAQ fundamenteel afwijken van de huidige waardering. In 2000 werden aandelen nog zonder al te veel nuance tot op een ijle hoogte gekatapulteerd door de panische vrees bij beleggers om de gouden bergen te missen die de dot com revolutie in het vooruitzicht stelde. De recente evolutie is echter niet gekenmerkt door dergelijke speculatie, op enkele uitzonderingen na. Integendeel, de technologiewaarden stegen omdat ze de beste kans boden op substantiële en tastbare winsten en tegelijk anticipeerden op wat, hoe dan ook, komen zou: radicale digitalisering, automatisering en robotisering.
De huidige vereiste risicopremie, die zowel koerswaarderingen en rentevoeten in rekening brengt, duidt voor de beurs in het algemeen op normale waarderingen. De huidige waarde van deze buffer voor toekomstig risico ligt zeer kort bij zijn langjarige gemiddelde. De verwachte volatiliteit op de beurzen is echter nog niet gedaald naar zijn gemiddelde waarde. Enerzijds door de aanhoudende onzekerheid op het gezondheidsfront, anderzijds door de onvoorspelbaarheid van de Amerikaanse presidentsverkiezingen en de mogelijke maatschappelijke gevolgen in het kamp van Trump bij een nipte nederlaag.
De economische motivatie voor een beperkte verschuiving van sterk gestegen aandelen naar achterblijvers mag niet zomaar worden veralgemeend. De recente verschuiving vormt zeker (nog) geen reden om Europese banken of bedrijven uit de toeristische of eventsector op te nemen. De fundamentele problemen die wegen op de Europese grootbanken zijn immers niet weggewaaid tijdens de septemberstormen op de technologiebeurzen.
Voor de reis- en hotelsector blijven de cijfers over infectiegraad veel te slecht. Vooral in de democratische landen waar men de geboden vrijheid te ruim heeft genomen – om zoals in Spanje de vitale toeristische sector versneld uit het slop te trekken – heeft het virus een zeer ‘geslaagde’ terugkeer gemaakt.
Maar intussen lopen de cijfers over besmettingen opnieuw op en in bepaalde landen zelfs enigszins onrustwekkend. Dit mag echter geen verbazing wekken. Met de dure lock down-maatregelen heeft men de verspreidingscurve enkel wat kunnen indrukken, maar zonder systematische ingrepen leidt dit enkel tot uitstel. Een tweede lock down lijkt dan ook totaal niet in aanmerking te komen, want uitstel en wat verdere afvlakking kun je even effectief bereiken door een gedisciplineerde toegepaste mondmaskerverplichting.
Dit blijkt ook onverwachte maar zeer positieve bijwerkingen met zich mee te brengen: ook de klassieke griep werd in de afgelopen maanden immers drastisch teruggedrongen. Mits een beetje volhouden kunnen we ook de reproductiegraad van dit kreng, dat sedert 1918 jaarlijks op ongewenste visite komt, tot een waarde onder 1 terugdringen en finaal naar de geschiedenisboeken verwijzen.
Een virale versie van ‘the war to end all wars’, zowaar. Laat ons deze kans vooral niet verkwanselen. Dat zou de economische voordelen op lange termijn alleen maar (nog) groter maken.
Stefan Duchateau
