De Phoenix en Generatie N
De generatie geboren na 1980 wordt ook wel generatie N genoemd. De eerste generatie die al tijdens hun opleiding gebruik konden maken van digitale hulpmiddelen. Midden jaren negentig kwamen internet, PC, laptop en mobiele telefoon snel bij veel gezinnen binnen en vlak erna startte onze 21ste eeuw met iPod en alle volgende digitale producten en platformen. Generatie N stapte als eerste volwassenen de digitale eeuw in. De millennials, geboren na 2000 zijn ‘digital natives’: zij weten vanaf hun jeugd niet beter dan dat er een digitale wereld is. In tegenstelling tot digitale immigranten die pas op latere leeftijd met digitale systemen leerden omgaan. Onlangs gaf Brian Soles, Global Innovation Evangelist bij Salesforce in een interview in Bloovi zijn mening over de te verwachtte periode na corona en alle onrust in de wereld die het jaar 2020 zo kenmerkt. Brian wordt wel de ‘digitale antropoloog’ genoemd, mede naar aanleiding van zijn vele boeken waarvan ‘The end of business as usual’ de bekendste is. Een uitstekend verhaal hoe disruptieve techniek klantengedrag beïnvloedt en hoe bedrijven daarop ‘zouden’ moeten reageren om dit te kunnen adapteren. Corona versnelt allerlei bewegingen die al ruim een decennia gaande zijn, maar stelt hij, de business gaat vooralsnog door zonder werkelijk leiderschap op zijn geliefde thema: ‘business as usual without leadership’. Techniek en maatschappij evolueren sneller dan het gemiddeld menselijk aanpassingsvermogen toelaat. De komende tien jaar zullen ons ‘overkomen’ als we daar zelf niet het initiatief in nemen. Hij denkt dat de oude Generatie C – the connected customer – allang is veranderd in Generatie N – the networking customer. Een nieuw type klant die zich niet kenmerkt door demografische factoren maar door heftige disruptie. Met geheel andere prioriteiten, koopgedrag en beslissingsprocessen. Dit dwingt bedrijven tot een totale vernieuwing van hun businessmodel.
In 2015 publiceerde Peter Hinssen zijn boek ‘The network always wins’. Hoe bedrijven en organisaties steeds meer veranderen in samenwerkende netwerken om in de snel en steeds veranderende digitale wereld te kunnen blijven functioneren. Om in een digitale markt zaken te kunnen doen, moet je de netwerkstructuur van die markt kennen en daarin actief kunnen meedoen. De klant is in beweging en die moet je kunnen volgen in zijn eigen netwerk. Anders raak je hem vroeger of later kwijt. Een nieuwe wereld van business ecosystemen waar steeds veranderende samenwerkingsverbanden tussen bedrijven en leveranciers de economie bepalen. Wie geen actief onderdeel van die ecosystemen is, valt uiteindelijk buiten de boot.
Als de markt in een netwerk verandert, moet een bedrijf van binnenuit transformeren naar dit wendbare netwerk. Markten evolueren sneller dan ooit en disruptie is eerder gewoon dan bijzonder geworden. De corona-crisis versnelt de innovatie die ondernemers tonen om hun markt en producten aan te passen aan die – deels door overheidsmaatregelen – veranderende klantrelatie. Terwijl de klant ontdekt dat de digitale wereld hem of haar intussen totaal nieuwe netwerk- en communicatie- mogelijkheden biedt. Een dubbelle ontdekkingsreis van leverancier en klant met innovaties in het kwadraat.
Welke strategie moet je volgen? Wel, zegt Peter Hinssen: strategische planning in deze tijd is onmogelijk. De toekomst is meer dan ooit onvoorspelbaar, dus leer jezelf te leven in deze VUCA-wereld. Dit Amerikaanse militaire acroniem staat voor Volatility, Uncertainty, Complexity and Ambiguity: bewegelijkheid, onzekerheid, complexiteit en dubbelzinnigheid. Er is één zekerheid: de techniek is en de platformen zijn digitaal geworden en data en informatie zijn de nieuwe olie van deze eeuw. Als je daar (nog) niet mee om kunt gaan, heb je als organisatie een serieus probleem. Als je als bestaand bedrijf dus niet in staat bent om je zelf opnieuw uit te vinden, blijf je achter in de traditionele wereld.
In zijn laatste boek ‘The Phoenix en the Unicorn’ gaat Peter Hinssen in op de Phoenix in plaats van de unicorns. Een unicorn is één van de bekende private start ups die intussen meer dan 1 miljard dollar waard is geworden. De afgelopen twintig jaar stonden in het teken van vele start ups en potentiële unicorns die in de nieuwe internetwereld miljarden waard konden worden. Op basis van nieuwe techniek, disruptie en nieuwe mogelijkheden. Er is zelfs een ‘unicorn club’ waar alle 474 bedrijven staan die zich op dit moment unicorn mogen noemen. De Phoenix is het tegenovergestelde; het is een bedrijf uit de oude economie die zichzelf weet te verheffen en zichzelf opnieuw weet uit te vinden in deze nieuwe digitale internetwereld.
Kanteljaar
Onze maatschappij verandert snel. Ik heb al eerder geschreven dat 2020 een tipping point kan zijn; het jaar dat we definitief kantelen van oud naar nieuw. Net zoals we dat – terugkijkend – kunnen zeggen over het jaar 1918, een kantelpunt in onze geschiedenis. De oude orde in Europa, en zelfs in de wereld, veranderde drastisch na de dodelijke aanslag in Sarajevo. Een enorme oorlog ontstond die uiteindelijk het nationaalsocialisme en het communisme zouden baren.
Het volgende kanteljaar was vijftig jaar later 1968 als een eveneens iconisch jaar uit de vorige eeuw. De mei-revolutie in Parijs, de Praagse lente, het bloedbad van My Lai, de moord op Luther King en Robert Kennedy, de hippies in Amsterdam en zwarte handschoenen op de Olympische Spelen. Een wereldwijde opstand tegen de gevestigde orde. Gevoed door een ideaal van een andere samenleving en nieuwe maatschappelijke inrichting. Het boek ‘1968, you say you want a revolution’ beschrijft deze periode op een indrukwekkende manier. De nieuwe communicatiemogelijkheden, de auto, het vliegtuig, de elektronica waren de technische dragers voor deze omwenteling. De veranderingen van toen vormden onze huidige culturele, maatschappelijke, economische en politieke wereld.
Maar zoals het verleden ons leert, zorgt nieuwe techniek gemiddeld elke vijftig jaar voor dusdanige innovaties dat dit uiteindelijk grote maatschappelijke omwentelingen veroorzaakt. De Kondratiev-cyclus blijft nog steeds geldig. Ik heb daar eerder over geschreven omdat het een fascinerende golfbeweging is. Je gaat het pas zien als je het door hebt, is een perfecte verwoording van het jaar waarin we nu in leven. Geholpen door corona wordt wereldwijd een reset-knop ingedrukt. ‘Ga terug naar Start, u ontvangt geen 200 gulden’ zoals bij ons oude Monopoly-spel al gold.
Maar deze Kondratiev wisseling is een unieke. Vroeger konden we steeds verder globaliseren en wéér een nieuwe economische golf bouwen op nieuwe markten en met nieuwe goedkope arbeidskrachten. Maar verdere globalisering lukt niet meer, zie mijn eerdere blog ‘het einde van het kapitalisme’. Onze economische groeimogelijkheden lijken na vijfhonderd jaar op te zijn. We zijn zelfs aan het deglobaliseren. Generatie N heeft de jeugd en digitale vaardigheden om onze stokkende economie en bijbehorende maatschappij en politiek als een Phoenix weer op te tillen.
Laten we daarop vertrouwen en hen volop die kans geven . . .