Michel Klompmaker
De coronacrisis heeft het pijnlijk duidelijke gemaakt. Bestuurlijke risico’s kunnen niet meer onderschat worden. Voor wat betreft de gevolgen van de coronacrisis geldt dat daar men als bestuurder nog kan aanvoeren dat het onverwachts kwam. Het betreft nagenoeg iedere bestuurder, of men nu werkzaam is voor de landelijke overheid, de provincie, de veiligheidsregio, de gemeente of bij een woningcorporatie. Het gevolg is wel dat in allerijl (dwingende) maatregelen genomen zijn met een nog niet te voorspellen impact! Hoe anders is dat bij de bestuurlijke risico’s rond het thema klimaat en de verzakking van vastgoed. Al vele jaren worden er wetenschappelijke studies gepubliceerd rond de risico’s van klimaatverandering in de wereld, dus ook in Nederland met enerzijds de stijging van de zeespiegel en anderzijds de daling van de grond. Kijk naar de foto hierboven, gemaakt in Flevoland een paar weken geleden. Komt bij een specifiek Nederlands probleem: de verzakking van vastgoed!
Al jaren dreigen er volgens het KCAF (Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek) circa 900.000 huizen in Nederland een ernstig probleem te krijgen, namelijk verzakking door funderingsproblemen. Het probleem speelt in vele regio’s zoals in Rijnmond en in de Zaanstreek, maar ook in een plaats als Zevenaar, vlakbij de Duitse grens. Door het lage grondwaterpeil, als gevolg van de droogte, gaan houten palen onder de rotten. Maar ook huizen met een fundering op staal zouden problemen kunnen krijgen. Droge klei klinkt in, daardoor verzakt de bodem. Met name huizen die voor 1970 zijn gebouwd lopen risico: één op de vier dreigt te verzakken. Huiseigenaren moeten de schade zelf betalen. Die kan volgens het KCAF oplopen tot wel 100.000 euro per huis. De verzakking is uiteraard ook een issue, een risico dus, voor woningcorporaties met hun hele woningvoorraad in combinatie met de klimaatdoelstellingen zoals die door het kabinet geformuleerd zijn! Maar niet alleen voor de woningcorporaties, ook voor de gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de gemeentelijke infrastructuur zoals rioleringen.
Het mag duidelijk zijn dat veel partijen betrokken zijn rond het thema. Te noemen zijn de bewoners (eigenaren en huurders), woningcorporaties, gemeenten, waterschappen, provincies en uiteraard ook de landelijk overheid. Door de veelheid aan stakeholders is het lastig om een probleemeigenaar aan te wijzen. Eén ding is zeker, de bewoner heeft er last van en het is een groot bestuurlijk risico voor al de hierboven genoemde organisaties. Het risico is bekend, maar men doet er weinig aan, afgezien van enkele plaatselijke initiatieven. van een landelijke aanpak zoals bij de coronacrisis is geen sprake. Ondertussen wordt de schade door het KCF berekend op circa 60 miljard euro tot 2050!
