De Nederlandse regering laat weten dat de aansturing van de Belastingdienst verbeterd gaat worden daar waar het om de dienstverlening gaat. De onderdelen Toeslagen en Douane worden ontvlochten van de rest van de Belastingdienst. Minister Hoekstra van Financiën heeft de Tweede Kamer vandaag, zaterdag 11 januari 2020, in een brief over de wijzigingen geïnformeerd. Enkele weken geleden publiceerden wij over de spagaat van de Belastingdienst voor wat betreft hun eigen werkzaamheden.
Minister Hoekstra ligt het een en ander als volgt toe: “De Belastingdienst heeft als één van de grootste publieke uitvoerders van Nederland een wezenlijke en omvangrijke maatschappelijke opdracht. In de uitvoering door de Belastingdienst van deze taken ontmoeten burgers en bedrijven de overheid en wordt de basis gelegd voor het vertrouwen dat in de Belastingdienst wordt gesteld. Voor een goede uitvoering van deze cruciale taken is een moderne en slagvaardige Belastingdienst een absolute randvoorwaarde. De afgelopen jaren zijn hiervoor al diverse belangrijke stappen gezet. Met deze aanvullende stappen versterken we deze.”
Douane en Toeslagen verdwijnen bij de Belastingdienst
De sturing verandert, beginnend bij de top. Douane en Toeslagen zijn onderdelen van de Belastingdienst die ontvlochten gaan worden, om deze op termijn als zelfstandige onderdelen te plaatsen binnen het ministerie van Financiën. Er worden drie nieuwe directeuren-generaal aangesteld voor Toeslagen, de Douane, en de Belastingdienst (inclusief FIOD). Zij zullen samen de verdere ontvlechting regelen. Op korte termijn zal de minister de drie functies (waar nodig op interim-basis) vervullen. Hiermee komt een eind aan de integrale verantwoordelijkheid van de huidige directeur-generaal voor de gehele Belastingdienst en komt er een eind aan diens werkzaamheden.
Belastingtelefoon
Goede managementinformatie is cruciaal om de juiste besluiten te kunnen nemen. Een intensivering en versnelling in het op orde maken van de managementinformatie is daarom noodzakelijk. Ook bij de Belastingtelefoon gaat het nog niet goed genoeg, ondanks extra capaciteit in het afgelopen jaar. Een externe partij wordt daarom gevraagd hoe een fundamentele transformatie bij de Belastingtelefoon tot stand kan komen teneinde burgers en bedrijven beter en effectiever te woord te kunnen staan.
Cultuur
Een cultuur met oog voor de menselijke maat en een veilige werkomgeving is van groot belang. Daarom is cultuur tot vierde pijler van “Beheerst Vernieuwen” gemaakt en is het bestaande cultuurprogramma geïntensiveerd en uitgebreid. Dit betreft onder meer ontwikkelassessments voor leidinggevenden bij de Belastingdienst en de aanstelling, later deze maand, van twee onafhankelijke personen bij wie het personeel te rade kan gaan. Bij deze personen kunnen misstanden bij de Belastingdienst uit het verleden en heden gemeld worden door iedere medewerker.
Gegeven het grote pakket aan verantwoordelijkheden van een staatssecretaris van Financiën en de veranderingen die nodig zijn, zullen minister-president Rutte en de minister van Financiën Hoekstra overleggen met de voorzitters van de coalitiefracties om te bezien hoe de politieke sturing op de Belastingdienst verder vorm zal krijgen. Sommige van deze noodzakelijke veranderingen om de Belastingdienst duurzaam te verbeteren kunnen op korte termijn worden gerealiseerd. Tegelijkertijd zullen andere onderdelen jaren vergen.