Lijst met zware beroepen

Stefan Duchateau
Misschien kunt u ons voorthelpen? We zouden graag een toevoeging suggereren aan deze veelbesproken lijst, maar weten niet zo goed tot wie we ons dienaangaande moeten richten. Niet dat we ons kritisch willen opstellen met betrekking tot de huidige samenstelling. Integendeel. Alle begrip voor de keuze van havenarbeiders, die dag en nacht met de zware last van ons consumptiegedrag moeten sjouwen. Geen woord van kritiek ook voor de keuze van leerkracht (we spreken uit ervaring). De doffe blik in de ogen van studenten op een maandagochtend kerft genadeloos diep in de ziel van een mens, terwijl het onverhoeds wegduiken voor slecht gerichte en onhandig gemonteerde papieren vliegtuigen een aanzienlijke fysieke belasting tot gevolg heeft. Maar omwille van een vergetelheid heeft het allerzwaarste beroep de lijst niet gehaald. Wellicht kan dit nog worden aangepast. De analist/fondsbeheerder tilt immers de last van de wereld op zijn of haar schouders (die hiervoor meestal niet over het gewenste formaat beschikken). 
Zelfs de meest doorgedreven analyse van bedrijfsresultaten en het meest uitputtende onderzoek naar het toekomstige pad van rentetarieven volstaan niet om de toekomst van de financiële markten scherp in beeld te krijgen. Een los uit de pols geslagen politieke uitspraak, links of rechts, volstaat om de wereldbeurzen van het nochtans zorgvuldig uitgemeten pad te doen afwijken. Ook de meest zorgvuldige en toegewijde analist/fondsbeheerder wordt hierdoor voortdurend te kijk gezet en is onderhevig aan makkelijke kritiek. Waarlijk een betreurenswaardig en zwaar te dragen lot, dat om de juiste erkenning vraagt.
De wereldwijde ontwikkeling van bedrijfsresultaten en het zeer gematigde gedrag van de inflatie-indicatoren – en dit ondanks het tiende opeenvolgende jaar van economische groei in de VS en een indrukwekkende groeispurt die al in 2014 in de eurozone werd ingezet – zouden onder normale omstandigheden de financiële markten naar nieuwe recordniveaus moeten sturen. Dat feestje gaat vooralsnog niet door. Met wereldleiders die geen enkele gelegenheid onbenut laten om ondoordachte uitspraken als ongeleide projectielen af te vuren op iedereen die er oren naar heeft, is het immers moeilijk voor wereldbeurzen om een evenwicht te vinden, zodat aandelen- en obligatiekoersen momenteel een erg volatiel pad volgen.
Op wat langere termijn hoeft weliswaar niet getwijfeld te worden aan het opwaartse potentieel van de aandelenmarkten, gelet op de indrukwekkende groei van ondernemingswinsten en de moderate rentevooruitzichten, maar het onmiddellijke toekomstbeeld blijft gehuld in mist die gespuid wordt door de dreigingen van een handelsoorlog tussen China en de VS en een mogelijke militaire escalatie in Syrië (waarvan de landsgrenzen niet helemaal duidelijk zijn).
Trump versus Xi
De wederzijdse bedreigingen die de leiders van de twee grootste economieën op mekaar afvuren, moeten tot nu toe worden geïnterpreteerd als een positionering voor de komende onderhandelingen over nieuwe handelsakkoorden. Geen van de aangekondigde maatregelen, noch van Amerikaanse, noch van Chinese kant, hebben tot nu toe enige concrete uitwerking of hebben ergens een deadline, niet in de nabije en niet in de verre toekomst.
De potentiële, wederzijdse handelsbelemmeringen hebben enkel als doel om de tegenpartij af te schrikken, om zodoende bij de volgende onderhandelingen een gunstigere uitgangspositie af te dwingen. De verschrikte reactie van de financiële markten zal geleidelijk afnemen wanneer de doelstelling van de stoere taal van Trump (en in mindere mate) Xi duidelijker worden. Laatstgenoemde stelt zich hierbij overigens relatief kalm en bedachtzaam op, in de wetenschap dat de winnaar bij een eventuele escalatie van het huidige conflict, niet vooraf gekend is. De economie van de VS is weliswaar resistenter bij een handelsoorlog, maar zal ook zware schade ondervinden. De Chinese tegenmaatregelen zijn immers met grote precisie uitgetekend en hebben vooral invloed op de swing states in de VS, zodat het potentiële politieke verlies voor de Republikeinse partij een belangrijke factor in de overwegingen zal worden. Het Amerikaanse Heartland kan immers gemakkelijk tot wanhoop worden gedwongen wanneer de export van landbouwproducten naar China wordt afgeblokt, maar ook de Rode Reus ondergaat hiervan negatieve gevolgen in de vorm van sterk toenemende voedselprijzen.
Niemand twijfelt eraan dat de Amerikaanse president (minstens voor een deel) gelijk heeft om erop te wijzen dat China respectloos omspringt met het patentrecht en de principes van vrijhandel momenteel vooral in het eigen voordeel interpreteert, maar het kan ook nog veel erger dan dit en daar heeft vooral de VS weinig of geen baat bij.
De financiële markten beginnen dit retorische opbod echter steeds beter te begrijpen en vinden steun in het beheerste antwoord van China op de wild heen en weer twitterende Amerikaanse president. Maar immuun voor deze ontwikkelingen zijn de beurzen nog lang niet, zodat verdere koersschommelingen zeker niet uitgesloten zijn. Deze constellatie heeft echter geleid tot hogere risicopremies waardoor een investeerder op langere termijn een hogere vergoeding mag verwachten ter compensatie van het huidige ongemak. Opportunity knocks …
In troebel water is het immers goed vissen. Maar dat wist u al lang.
De auteur, Stefan Duchateau is professor Risk Management en tevens blogger op ons Risk & Compliance Platform Europe.