No panic, it's only a President!

Stefan Duchateau
Het Amerikaanse volk heeft gesproken en heeft zich met een onmiskenbare meerderheid achter de kandidaat geschaard die door de rest van de wereld met argusogen wordt gevolgd. Het is alleszins de verdienste van Donald Trump dat hij, wars van alle politieke structuren en etiquette, met een eigenzinnige strategie en kennis van de media zijn weg wist te vinden naar het Amerikaanse kiespubliek. Het is te simplistisch om deze verkiezingsoverwinning enkel toe te schrijven aan de (verregaande) ontevredenheid van de slecht opgeleide, blanke arbeidsbevolking, die vatbaar is voor populistische argumenten en racistisch innuendo. Trump wist deels met zijn programma en deels met zijn directe aanpak een brede laag van de bevolking achter zich te scharen. Hij werd hierbij blijkbaar niet gehinderd door zijn onbehouwen uitspraken en ongefilterde uithalen naar etnische groepen, religies of minderheden.

Integendeel, hoe meer het establishment zijn vermaande vinger ophief om hem hierover terecht te wijzen, hoe meer zijn onbezonnenheid werd geïnterpreteerd als een rebelse daad tegen de gehate politieke klasse die verantwoordelijk wordt gehouden voor de jarenlange stilstand van de industriële economie in de VS. Zijn tegenstandster droeg te veel negatieve bagage mee uit haar verleden en werd rechtstreeks geassocieerd met de politieke elite die de laatste 30 jaar (zowel Republikeinen als Democraten) steevast meer beloofde dan wist af te leveren. Dat Hillary Rodham er niet eens in is geslaagd om het vrouwelijke deel van de kiezers achter zich te krijgen, wijst op een diepliggende afkeer van het Amerikaanse Midwest en Heartland en de verkeerde keuze die de Democratische partij maakte door haar kandidatuur voluit te steunen, zonder nieuwe mensen een kans te geven die niet als elitair werden gepercipieerd.
De financiële markten moeten nu een eerste schrikreactie doorworstelen, vooraleer er een nieuw evenwicht zal worden gevonden. Lagere beurskoersen, lagere rentevoeten, een initieel lagere dollar wisselkoers, lagere olie- en grondstoffenprijzen en hogere volatiliteit zullen de eerstvolgende beursdagen domineren waarbij de meeste groeilanden ongetwijfeld enkele rake klappen zullen incasseren maar landen als China en India beschikken over voldoende economisch momentum om dit politieke event vrij snel te verteren.
Exportlanden zoals Duitsland (en België) zullen zich ongetwijfeld bedreigd voelen maar zullen ook snel tot het inzicht komen dat het politieke draagvlak van de nieuwe president gebaseerd is op het leveren van economische groei in de VS en dat is steeds de meest betrouwbare motor geweest voor de wereldeconomie. Hierbij mag tevens niet vergeten worden dat een succesrijke Amerikaanse president hooguit 25 % van zijn programma kan realiseren. We gaan ervan uit dat de scherpste (en waarschijnlijk minst doordachte) kantjes van het economische programma zullen worden weggevijld. Een zeer belangrijk gegeven hieromtrent zal de samenstelling van de Amerikaanse regering zijn.
Wanneer moderate politici, aangevuld met gezaghebbende experts, de belangrijkste posities innemen, zullen de markten vrij snel het voordeel van de twijfel toekennen aan de nieuwe bewindsploeg. Trump zal alleszins zijn best doen om zijn eigen onervarenheid te compenseren met de expertise van zijn regeringsleden. Daarenboven blijkt dat die gekozen presidenten waarvoor de grootste vrees bestaat (zoals Ronald Reagan) of die het laagste verwachtingspatroon meedragen (zoals Richard Nixon) de grootste meerwaarde voor de Amerikaanse bevolking en haar economie wisten te creëren.
Wellicht is het in de huidige economische constellatie niet eens onverantwoord om met een gedurfd en ambitieus plan te komen om de Amerikaanse economische groei op een hoger groeipad te brengen. Zolang de inflatoire gevolgen correct worden ingeschat en er kordaat wordt gereageerd door een (onafhankelijke) Amerikaanse centrale bank, is het zeker de moeite waard om het economische beleid zonder al te veel terughoudendheid pro groei bij te stellen. Een gelijkaardig scenario als na het brexit referendum lijkt hierdoor in de maak. De politieke klasse wordt (onaangenaam) wakker geschud en gewezen op haar tekortkomingen. De financiële markten geven eerst via een initiële schrikreactie te kennen dat ze niet van verrassingen houden maar passen zich vrij snel aan, herberekenen de verschillende opties en gaan uiteindelijk een keuze maken op basis van realistische uitgangspunten. Deze perspectieven zullen beter blijken dan uit de eerste marktreacties kan worden afgeleid en de financiële markten terug in evenwicht brengen, geleid door een herstel op Wall Street. De klassieke groeilanden zullen echter met vraagtekens beladen blijven. Vooral de Amerikaanse markten kunnen vrij snel herstellen, schoorvoetend gevolgd door de Europese beurzen, zodat de huidige politieke omwenteling op middellange termijn opnieuw een opportuniteit zal blijken te zijn.
De auteur, Stefan Duchateau is Professor en hij doceert onder andere Portfoliomanagement, Financial Engineering en Financieel risicobeheer aan de HUB (Brussel), Security Selection, Portefeuillebeheer en beleggingsleer aan de KU Leuven en Financial Derivatives aan de UHasselt.