Volgens de AFM en DNB wordt de bankierseed serieus opgepakt

Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) is de nieuwe wettelijke beroepseed voor financiële instellingen het afgelopen jaar serieus in hun organisatie ingebed. Onderdeel hiervan is dat de overgrote meerderheid van de medewerkers van banken en verzekeraars inmiddels de zogenoemde bankierseed of –belofte heeft afgelegd. De eed is per 1 april 2015 van toepassing en moest uiterlijk 1 april 2016 zijn ingevoerd.

De eed is bedoeld om een bijdrage te leveren aan de cultuurverandering in de financiële sector en is naar aanleiding van de financiële crisis ingevoerd op initiatief van de sector. Bij het niet afleggen of niet naleven van de eed, kunnen financiële ondernemingen sancties opleggen aan hun medewerkers, bijvoorbeeld via een tuchtregeling zoals die hiervoor in de banksector tot stand is gekomen. Ook kan de consument via een speciale website mogelijke overtredingen van de eed melden.
Inventarisatie door DNB en AFM
DNB en AFM houden toezicht op de wijze waarop de financiële instellingen het afleggen van de eed in hun bedrijfsvoering hebben opgenomen. DNB en AFM hebben begin 2016 gekeken in hoeverre banken en verzekeraars dit hebben gedaan. Het onderzoek is uitgevoerd bij tien banken en elf verzekeraars. Aan de hand van een vragenlijst hebben ze inzicht gegeven in de wijze waarop de eed wordt voorbereid, afgelegd en nageleefd. Uit het onderzoek blijkt dat de overgrote meerderheid van de medewerkers de eed heeft afgelegd. De instellingen zeggen aandacht te besteden aan het belang, het nut en de noodzaak van het afleggen van de eed. Zo bereiden instellingen en hun medewerkers zich grondig voor door informatieverstrekking, dialoogsessies, plenaire bijeenkomsten en teamsessies met leidinggevenden. De verdere inbedding van de eed wordt vaak gekoppeld aan een breder cultuur- of integriteitsprogramma. De meerderheid van de onderzochte instellingen zegt er van overtuigd te zijn dat de eed zal bijdragen aan een verdere bewustwording in de financiële sector van de normen en waarden over integer handelen; zowel in de instellingen zelf als naar de klanten toe. Het spreekt voor zich dat DNB en AFM in gesprek blijven met de sector over de verdere realisatie van deze doelstellingen.
Uitkomsten inventarisatie
Zowel de banken als de verzekeraars hebben aanzienlijke inspanningen geleverd om de medewerkers de eed op tijd te laten afleggen. Uit de inventarisatie blijkt dat per begin maart 2016 het merendeel van de medewerkers van de betrokken banken (96%) en de verzekeraars (94%) de eed of belofte heeft afgelegd. Alle onderzochte instellingen hebben beleid en processen ten aanzien van de eed ingevoerd. Medewerkers die niet verplicht zijn de eed af te leggen worden gestimuleerd om dat alsnog te doen. Alle betrokken medewerkers worden op de hoogte gesteld van het beleid in het kader van het afleggen van de eed of belofte. Bij de meeste onderzochte ondernemingen gebeurt dit via nieuwsberichten op intranet, presentaties via compliance medewerkers of via leidinggevenden.
Naleving
Alle onderzochte ondernemingen hebben een functionaris of orgaan in de organisatie aangewezen die/dat verantwoordelijk is voor het afleggen van de eed of belofte. Deze verantwoordelijkheid is veelal belegd bij de afdeling Human Resources of bij het lijnmanagement. Monitoring van de activiteiten en de voortgang op het gebied van het afleggen van de eed is veelal belegd bij de afdeling compliance. Een ruime meerderheid van de ondervraagde instellingen heeft aangegeven dat de bankierseed of belofte bijdraagt aan een cultuurverandering in de sector. Alle onderzochte ondernemingen besteden aandacht aan bewustwording. Er worden onder meer presentaties en workshops gegeven, dilemma trainingen gehouden en e-learning programma’s georganiseerd. Verder ondernemen alle banken en verzekeraars acties om het gedachtegoed van de bankierseed levend te houden of gaan dat binnenkort doen. Bij veel banken en verzekeraars is dit gekoppeld aan een breder cultuurprogramma of integriteitsprogramma.
Het bovenstaande sluit mooi aan bij het onderwerp van het komende Behavioral Risk Congres dd 6 december aanstaande in Baarn. Daar wordt men name de meetbaarheid van “soft controls”aan de orde gesteld.